Ηλεία: Πήραν "φωτιά" τα ψαλίδια!

«Κούρος» στην κτηνοτροφική μονάδα του Θόδωρου Δάρμα στην Αγία Τριάδα του δήμου Ολυμπίας - Έθιμο αλλά και απαραίτητη διαδικασία για να απαλλαγούν τα αιγοπρόβατα από το μαλλί τώρα που έρχεται καλοκαίρι

Ο “κούρος”, το κούρεμα των αιγοπροβάτων, είναι μία διαδικασία υποχρεωτική για τα ζώα του κοπαδιού, για να τα απαλλάξει από το βαρύ φορτίου του μαλλιού και να μην ζεσταίνονται τώρα που έρχεται καλοκαίρι, αλλά συγχρόνως είναι κι ένα έθιμο, μια παράδοση που χάνεται στην ιστορία των αιώνων, συνοδεύεται με τσιμπούσι, κρασί και πειράγματα, μια μικρή γιορτή που στήνεται στο μαντρί. Εξ άλλου το μαλλί, σαν παράγωγο της κτηνοτροφίας, κάποτε είχε μεγάλη ζήτηση, καθώς αποτελούσε την πρώτη ύλη για την κατασκευή ρούχων, σκεπασμάτων, στρωμάτων  και χαλιών και είναι ένα επιπλέον έσοδο για τον κτηνοτρόφο, τώρα βεβαίως λιγότερο απ’ ότι κάποτε.
Οι κτηνοτρόφοι παίρνουν λοιπόν μεγάλα ψαλίδια και σε συνεργασία ο ένας με τον άλλον, δίνουν στα αιγοπρόβατα την καλοκαιρινή τους “φορεσιά”. Αυτήν την περίοδο στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Ηλείας που η κτηνοτροφία είναι αρκετά ανεπτυγμένη, ξεκίνησε ήδη ο «κούρος», κυρίως από εκείνους που έχουν πολλά ζώα, γιατί το κούρεμα των προβάτων είναι διαδικασία χρονοβόρα και χρειάζεται πολλά χέρια.
Στην μικρή κτηνοτροφική μονάδα του Θόδωρου Δάρμα στην Αγία Τριάδα του δήμου Ολυμπίας, ο «κούρος» έγινε την περασμένη Πέμπτη, η διαδικασία ξεκίνησε από πολύ νωρίς το πρωί, σχεδόν από τα χαράματα και πολλοί κτηνοτρόφοι και τσοπάνηδες φίλοι από την γύρω περιοχή πήγαν για να βοηθήσουν τον κ. Θόδωρο, αφού το κοπάδι του έχει περίπου 500 αιγοπρόβατα. Αυτές είναι οι λεγόμενες «δανεικαριές» που τις υιοθετούν και στα κτήματα οι αγρότες κυρίως στο φύτεμα και στην συλλογή των προϊόντων.
« Στα δικά μας χωριά- μας λέει ο κ. Δάρμας μιλώντας στην Πρωϊνή- όταν ένας κτηνοτρόφος έχει «κούρο», όλοι οι φίλοι κτηνοτρόφοι σπεύδουν εθελοντικά να βοηθήσουν εθελοντικά γιατί απαιτούνται αρκετά άτομα που πρέπει να ξέρουν μάλιστα να χειρίζονται το ψαλίδι. Αντιστοίχως όταν έχουν εκείνοι κούρο, πάμε εμείς κι έτσι αλληλοβοηθιόμαστε. Είναι σημαντική διαδικασία για τον κτηνοτρόφο και κυρίως απαραίτητη για τα ζώα, για να μπορέσουν να αναπνεύσουν τώρα που θα κάνει ζέστη και να απαλλαγούν από το μαλλί που τα ζεσταίνει, αλλά μας διευκολύνει και στο άρμεγμα. Όλη τη μέρα κουρεύαμε, με την βοήθεια όλων των φίλων καταφέραμε να τελειώσουμε το κοπάδι μέχρι το απόγευμα.»
Τα παλιότερα χρόνια, που η ελεύθερη κτηνοτροφία ήταν σε μεγάλη ακμή, ο κούρος συγκέντρωνε τους κατοίκους όλων των γύρω χωριών. Τώρα δυστυχώς δεν υπάρχουν τόσο μεγάλα κοπάδια και οι κτηνοτρόφοι περνούν κι αυτοί δύσκολες μέρες οικονομικά, οι επιδοτήσεις μειώθηκαν και στο τέλος θα καταργηθούν εντελώς όπως πάνε τα πράγματα.
«Καταφέραμε να πάρουμε την επιδότηση και δε λίγο καιρό θα μας την πάρουν πίσω με το… φόρο, οπότε ερχόμαστε μια η άλλη» μας λέει ο κ. Δάρμας, αλλά εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε για να συντηρήσουμε τα κοπάδια μας το κάνουμε.
 
Οι πιο δυνατοί και έμπειροι στα ψαλίδια
Στη μπασιά του μαντριού, απέναντι από το στάβλο, οι πιο έμπειροι και πιο δυνατοί για να κρατήσουν και να ακινητοποιήσουν τα ζώα, που θα τα κούρευαν αυτοί που ξέρουν καλά να χειρίζονται το ψαλίδι για να μην πληγώσουν τα ζώα, έβαλαν αρχή, ενώ άλλοι μάζευαν τα μαλλιά σε τσουβάλια και τα σάκιαζαν. Οι κουρείς ήταν αρκετοί, πολλά τα χέρια για όλες τις δουλειές που έπρεπε να γίνουν και ο κούρος εξελίχθηκε με γρήγορους ρυθμούς. Φυσικά σε έναν διπλανό χώρο είχε στηθεί το τραπέζι για ένα πρόχειρο τσιμπούσι, για να χαλαρώσουν και να πάρουν μια ανάσα όλοι, αφού ο κ. Δάρμας και η σύζυγός του είχαν φροντίσει γι αυτό. Ωστόσο το μεγάλο τραπέζι για τον «κούρο» έγινε στο σπίτι της οικογένειας όταν όλα είχαν τελειώσει και είχε φύγει η κούραση και η νοικοκυρά του σπιτιού έφτιαξε τα καλούδια της για να περιποιηθεί όλους όσους βοήθησαν. Με σπιτικό φαί και με ένα ποτήρι κρασί όλοι ευχήθηκαν και του χρόνου στην οικογένεια Δάρμα και έπεται βεβαίως συνέχεια γιατί ο κούρος συνεχίζεται σε άλλα μαντριά και έτσι όλοι μαζί θα οργανωθούν και θα βοηθήσουν ξανά…
Ρεπορτάζ Ελένη Παπαδοπούλου - Φωτο Ανδρέας Μπενέτσης