Σύντομος απολογισμός για τη δημόσια εκπαίδευση

Μέρος 1ο - Γενική εκπαίδευση (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια)

Του Δημήτρη Μπαξεβανάκη

Συμπληρώθηκαν πριν λίγες μέρες τρία χρόνια από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015. Ταυτόχρονα η χώρα μας κατόρθωσε, με σκληρές θυσίες του μεγαλύτερου μέρους του λαού μας, να ξεφύγει από το φαύλο κύκλο της σκληρής και ταπεινωτικής επιτροπείας από τους δανειστές. Ένα φαύλο κύκλο, στον οποίο μας έβαλαν αυτοί που κυβέρνησαν επί δεκαετίες τη χώρα, την κατέστρεψαν, τη χρεοκόπησαν και την οδήγησαν στα μνημόνια.
Τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια, καθώς είμαστε πια στην επόμενη μέρα, με μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, είναι ευκαιρία για έναν απολογισμό. Για πράγματα που, παρά τον ασφυκτικό έλεγχο των δανειστών, καταφέραμε να υλοποιήσουμε και αποτελούν τη βάση για τη συνέχεια της προσπάθειάς μας.
Θα περιοριστούμε στον τομέα που γνωρίζουμε, τη δημόσια εκπαίδευση, την οποία υπηρετήσαμε ως εκπαιδευτικός, ως βουλευτής – μέλος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής αλλά και ως Υφυπουργός Παιδείας. Θα υπάρξει γι’ αυτό μια σειρά σημειωμάτων, ξεκινώντας σήμερα από τη Γενική Εκπαίδευση, Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια.
Τι έγινε, λοιπόν, την τριετία 2015 – 2018.
⎫ Αυξάνονται σταδιακά οι δαπάνες για την Παιδεία μετά από 6 χρόνια συνεχών μειώσεων. Στον προϋπολογισμό του 2016 σταματήσαμε την καθοδική πορεία. Στον προϋπολογισμό του 2017 είχαμε αύξηση κατά 5,4% σε σχέση με το 2016 και στον προϋπολογισμό του 2018 είχαμε επιπλέον αύξηση κατά 3,6% σε σχέση με το 2017. Το σύνολο της αύξησης υπερβαίνει τα 400 εκ. ευρώ το χρόνο. Ανατρέψαμε στην πράξη το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2014-18 της προηγούμενης κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, το οποίο προέβλεπε συνεχή μείωση των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση. Οι δαπάνες για τη δημόσια εκπαίδευση θα μειώνονταν συνεχώς μέχρι το 2018 αν δεν είχε επέλθει η κυβερνητική αλλαγή το 2015.
⎫ Μετατράπηκαν σε ολοήμερα όλα τα Δημοτικά Σχολεία, πολυθέσια αλλά και ολιγοθέσια, σε όλη τη χώρα. Αντιμετωπίζονται πλέον όλα τα Δημοτικά Σχολεία ισότιμα, δεν υπάρχουν πια σχολεία δύο ή τριών ταχυτήτων.
⎫ Εμπλουτίστηκε το πρόγραμμα διδασκαλίας με μαθήματα ειδικοτήτων (Αγγλικά, Εικαστικά, Μουσική, Θεατρική Αγωγή, Φυσική Αγωγή, Πληροφορική) και για τους μαθητές των 800 ολιγοθέσιων Δημοτικών Σχολείων που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας. Όλα τα παιδιά αντιμετωπίζονται ισότιμα.
⎫ Όλα τα νηπιαγωγεία της χώρας μπορούν πλέον να λειτουργούν ως ολοήμερα, εφόσον υπάρχουν ενδιαφερόμενες οικογένειες.
⎫ Καθιερώθηκε η δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, αίτημα δεκαετιών της εκπαιδευτικής κοινότητας, που ήδη εφαρμόζεται από φέτος στους περισσότερους Δήμους της χώρας, μεταξύ αυτών και σε όλους τους Δήμους της Ηλείας.
⎫ Καθιερώθηκαν τα Τετράμηνα αντί των Τριμήνων στο Γυμνάσιο, ώστε να υπάρχει περισσότερος χρόνος για τη γνωριμία των εκπαιδευτικών με τους μαθητές πριν από την πρώτη επίσημη αξιολόγηση
⎫ Εξορθολογίζεται σταδιακά η διδακτέα ύλη όλων των μαθημάτων και εκπονούνται νέα προγράμματα σπουδών. Εφαρμόζονται ήδη νέα προγράμματα στα Θρησκευτικά και στις Ξένες Γλώσσες και επίκειται η ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών της Ιστορίας.
⎫ Εισάγονται νέοι θεσμοί, όπως η Θεματική Εβδομάδα και οι Ημέρες Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Δίνεται έτσι η ευχέρεια στα σχολεία να σχεδιάσουν το περιεχόμενο κάποιων ημερών του έτους πιο ελεύθερα, χωρίς τις δεσμεύσεις του ωρολογίου προγράμματος, αξιοποιώντας και τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
⎫ Η διάρκεια φοίτησης στα Εσπερινά Λύκεια (Γενικά και Επαγγελματικά) μειώνεται από τέσσερα σε τρία χρόνια, ώστε να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα οι (ενήλικοι κυρίως) μαθητές και να διευκολύνονται ώστε να ολοκληρώνουν τη φοίτησή τους.
⎫ Μειώθηκαν τα γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα και αυξήθηκε ο διδακτικός χρόνος στα Γυμνάσια και στα Λύκεια (Γενικά και Επαγγελματικά). Αντί το σχολείο να μετατρέπεται από τις 10 Μαΐου σε εξεταστικό κέντρο, δίνεται περισσότερος χρόνος, έως το τέλος Μαΐου, στη διδασκαλία, στην επαφή του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του.
⎫ Καθιερώθηκε η ενισχυτική διδασκαλία εντός του σχολείου για τους μετεξεταστέους μαθητές.
⎫ Θεσμοθετήθηκαν τα Σχολικά Κέντρα Αντισταθμιστικής Εκπαίδευσης (ΣΚΑΕ), για ενισχυτική διδασκαλία στους μαθητές που αντιμετωπίζουν δυσκολία σε κάποια μαθήματα με αντίστοιχες προσλήψεις εκπαιδευτικών. Το σχολικό έτος 2016-17 λειτούργησαν 421 ΣΚΑΕ με 885 εκπαιδευτικούς και το 2017-18 λειτούργησαν 550 με 1000 εκπαιδευτικούς.
⎫ Καταργήθηκε η αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής στους τίτλους σπουδών που χορηγούνται στους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου (Γενικού και Επαγγελματικού). Έτσι δεν στιγματίζονται για πάντα έφηβοι που για διάφορους λόγους είχαν ως μαθητές παραβατική συμπεριφορά.
⎫ Καθιερώθηκε το σύστημα της ηλεκτρονικής εγγραφής των μαθητών στα Λύκεια (Γενικά και Επαγγελματικά) με στόχο να υπάρχει έγκαιρα μια σχετικά ακριβής εικόνα των τμημάτων που θα λειτουργήσουν σε κάθε σχολείο, καθώς και να περιοριστεί το φαινόμενο των εικονικών εγγραφών.
⎫ Καταργήθηκε η διάκριση των απουσιών σε δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες στα Γυμνάσια και στα Λύκεια (Γενικά και Επαγγελματικά). Περιορίζεται έτσι η γραφειοκρατία στο σχολείο καθώς και η υποκρισία, καθώς όλοι γνωρίζουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εγγράφων δικαιολόγησης απουσιών ήταν ψεύτικα.
⎫ Καθιερώνεται επίσης η ενημέρωση των γονέων για τις ημέρες απουσίας των παιδιών τους με γραπτό μήνυμα (sms) ή με ηλεκτρονική αλληλογραφία (e-mail).
⎫ Άρχισε η λειτουργία των Τμημάτων Υποδοχής στα δημόσια σχολεία για τα παιδιά προσφύγων και μεταναστών, ενώ από πέρυσι λειτουργούν πιο οργανωμένα οι Δομές Υποστήριξης και Εκπαίδευσης των Προσφύγων (ΔΥΕΠ).