Η Πηνεία βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο των εξελίξεων το πρωί της Κυριακής, όταν δεκάδες κάτοικοι και εκπρόσωποι φορέων, κατέκλυσαν το Τζαμί Village, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του Συλλόγου Φίλων Λίμνης Πηνειού. Το μήνυμα της συγκέντρωσης ήταν απολύτως σαφές: Καμία εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων δεν μπορεί να γίνει ανεκτή στην ευρύτερη περιοχή της Λίμνης.
Η ατμόσφαιρα στην κατάμεστη αίθουσα ήταν φορτισμένη. Επιστήμονες, νομικοί και αιρετοί όλων των βαθμίδων ένωσαν τη φωνή τους με τους κατοίκους, προειδοποιώντας για τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και θεσμικές συνέπειες ενός έργου που όπως υπογραμμίστηκε θα αλλοιώσει ανεπανόρθωτα τον χαρακτήρα του τόπου.
Ένα ηχηρό «όχι» από την κοινωνία της Πηνείας
Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Γιάννης Παρασκευόπουλος, έδωσε τον τόνο εξαρχής, επιρρίπτοντας ευθύνες στη δημοτική αρχή Ήλιδας που, κατά την άποψή του, δεν μπλόκαρε εγκαίρως τα σχέδια της εταιρείας. Με εμφανή συγκίνηση τόνισε πως ο μοναδικός του στόχος είναι να αποτραπεί η καταστροφή: «Δεν με νοιάζουν προσωπικές φιλοδοξίες. Το μόνο που θέλω είναι να μην χαθεί ο τόπος μας. Και ξέρω καλά να δίνω μάχες».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο γραμματέας του Συλλόγου, Διονύσης Τσαούσης, έκανε λόγο για σοβαρό κίνδυνο απώλειας της γης και των πόρων της περιοχής. Επισήμανε μάλιστα την αντίφαση που καταγράφεται: «Στο Αγρίνιο οι κάτοικοι αντιδρούν στα φωτοβολταϊκά και μετά οι ίδιοι επενδυτές στρέφονται στην Πηνεία. Αυτό δεν μπορεί να το δεχτεί κανείς».
Οι επιστημονικές τοποθετήσεις: «Θα εξαφανιστεί η ζωή γύρω από τη λίμνη»
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάσαν οι εισηγήσεις των ειδικών. Ο τεχνικός σύμβουλος του Συλλόγου, Ιωάννης Λεουτσάκος, παρουσίασε μια ζοφερή εικόνα των επιπτώσεων. Εξήγησε ότι τα φωτοβολταϊκά κάτοπτρα απορροφούν όλη την ηλιακή ακτινοβολία, αξιοποιώντας μόλις ένα μικρό ποσοστό για παραγωγή ενέργειας, ενώ το υπόλοιπο επιστρέφει ως θερμότητα στο περιβάλλον. Αυτό, όπως σημείωσε, μπορεί να ανεβάσει τη θερμοκρασία της περιοχής από τρεις έως οκτώ βαθμούς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πρώτες συνέπειες θα φανούν πολύ σύντομα. Και αυτές θα είναι, η εξαφάνιση εντόμων, η απώλεια υγρασίας, η ξήρανση δέντρων και φυτών. Επιπλέον, προειδοποίησε για τον κίνδυνο μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα από βαρέα μέταλλα των πάνελ. «Ο τόπος θα γεμίσει με παλιοσίδερα και γυαλιά. Αυτό δεν είναι ανάπτυξη, είναι έγκλημα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Τη διάσταση της βιοποικιλότητας ανέδειξε ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, Γιώργος Παναγιωτόπουλος, επισημαίνοντας ότι το φράγμα Πηνειού αποτελεί έναν «ζωντανό οργανισμό» που έχει δημιουργήσει πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Η κατασκευή ενός τόσο εκτεταμένου έργου ΑΠΕ, είπε, θα ισοδυναμούσε με «τερατούργημα».
Η πρώην Ολυμπιονίκης και αξιωματικός του Λιμενικού, Γεωργία Ελληνάκη, στάθηκε στην ιστορική και πολιτισμική διάσταση: «Στον τόπο που γέννησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και έχει μνημεία μοναδικής αξίας, δεν μπορεί κανείς να μιλά για εγκατάσταση σιδερικών δίπλα στη λίμνη».
Το νομικό μέτωπο: «Το έργο πάσχει θεσμικά»
Καίριες παρεμβάσεις έγιναν και από τους νομικούς συμβούλους του Συλλόγου. Ο Τρύφωνας Κόλλιας αποκάλυψε ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έχει «σπάσει» σε κομμάτια και πως δεν τηρήθηκαν οι νόμιμες διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης. «Δεν είμαστε Άγρια Δύση. Υπάρχουν θεσμοί και θα αναγκαστούν όλοι να δώσουν εξηγήσεις. Με τα νομικά κενά που εντοπίζουμε, το έργο δεν μπορεί να προχωρήσει», σημείωσε με έμφαση.
Ανάλογες επισημάνσεις έκανε και ο δικηγόρος Νώντας Παναγιωτόπουλος, ο οποίος αναρωτήθηκε πώς γίνεται από τη μια πλευρά να εξαγγέλλονται έργα ύψους 270 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη της λίμνης και από την άλλη να δίνεται πράσινο φως σε μια επένδυση που την υπονομεύει.
Πολιτικές αντιδράσεις: Από το «όχι» στο «ναι υπό προϋποθέσεις»
Η συγκέντρωση ανέδειξε και τις διαφορετικές πολιτικές γραμμές. Ο βουλευτής Ηλείας του ΣΥΡΙΖΑ, Διονύσης Καλαματιανός, υπενθύμισε ότι από το 2022 έχει καταθέσει ερωτήσεις στη Βουλή για το θέμα και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι με πρόσφατο νόμο άνοιξε τον δρόμο για τις εγκαταστάσεις ΑΠΕ στην περιοχή.
Αντίθετα, η βουλευτής της ΝΔ, Διονυσία Αυγερινοπούλου, αν και ανέδειξε τις πρωτοβουλίες της για την προκήρυξη μελετών και την εξασφάλιση κονδυλίων για τη λίμνη, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών «εφόσον προβλέπεται στη μελέτη ανάπτυξης». Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από το ακροατήριο.
Κατηγορηματικό «όχι» από την αυτοδιοίκηση
Ιδιαίτερα αιχμηρός ήταν ο αντιπεριφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Θοδωρής Βασιλόπουλος, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι θα σταθεί δίπλα στους κατοίκους και θα ενημερώσει τον Περιφερειάρχη για τις εξελίξεις. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι περιφερειακοί σύμβουλοι Θανάσης Φουντάς και Άγγελος Κολόσακας, δεσμευόμενοι να θέσουν το θέμα εκ νέου στο Περιφερειακό Συμβούλιο.
Από πλευράς Δήμου Ήλιδας, η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Θεώνη Γεωργοπούλου, δήλωσε ξεκάθαρα αντίθετη στο έργο, αν και υπερασπίστηκε την επιλογή της να δώσει βήμα στην εταιρεία στο πλαίσιο της συνεδρίασης, επικαλούμενη το δικαίωμα όλων να εκφράζονται. Αρνητική στάση τήρησαν και ο αντιδήμαρχος Κώστας Αναγνωστόπουλος, καθώς και ο δημοτικός σύμβουλος και πρώην δήμαρχος Πηνείας, Βασίλης Παπαδόπουλος, ο οποίος κάλεσε τον Δήμο να ηγηθεί του αγώνα και να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ανάλογες τοποθετήσεις είχαν και άλλα μέλη του ΔΣ Ήλιδας, με τον επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης, Βησσαρίωνα Πολύδωρο, να επαναλαμβάνει ότι η θέση του είναι αρνητική από την πρώτη στιγμή.
Στο πλευρό των κατοίκων η Εκκλησία και οι φορείς
Συγκινητική ήταν η παρέμβαση του πατέρα Ηλία Τσαγρή, εκπροσώπου της Ιεράς Μητρόπολης Ηλείας, που μετέφερε το μήνυμα του Μητροπολίτη Αθανασίου: «Η θέση της Εκκλησίας είναι ξεκάθαρη. Είμαστε αντίθετοι στα φωτοβολταϊκά στη Λίμνη Πηνειού».
Το Εργατικό Κέντρο Αμαλιάδας, με την πρόεδρο Νατάσσα Παναγιωτάτα, κατήγγειλε το έργο ως ένα σχέδιο που θα φέρει μόνο υπερκέρδη στον ιδιώτη, ενώ η τοπική κοινωνία θα μείνει με τις συνέπειες. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκαν δικηγόροι, πρώην αυτοδιοικητικοί και συλλογικότητες.
Αντίθετος στην υλοποίηση του έργου εμφανίστηκε και ο Δικηγόρος Αμαλιάδας Μισέλ Αμπού Χάντμπα σημειώνοντας πως οι κάτοικοι της Πηνείας δεν θα επιτρέψουν να καταστραφεί ο τόπος τους.
Ο Οργανισμός Πνευματικών Δικαιωμάτων «Αθηνά», μέσω του προέδρου του Τάκη Μιχαήλ, δήλωσε τη συμπαράστασή του, ενώ η πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου Καλαμάτας, Άντζελα Τάκη, κάλεσε να προστατευτεί η μοναδική φυσική ομορφιά της Πηνείας.
Δεν έλειψαν και οι παρεμβάσεις από απόδημους Ηλείους, όπως του προέδρου των Ομογενών Αμερικής, Βασίλη Καυκά, που τόνισε ότι το διακύβευμα είναι ο «υπέρ πάντων αγώνας» για τη σωτηρία του τόπου.
Ένα ψήφισμα με προτάσεις ανάπτυξης
Η συγκέντρωση δεν έμεινε μόνο στο «όχι». Ο Δημήτρης Κράλλης κατέθεσε ψήφισμα εννέα σημείων, με συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάπτυξη της Πηνείας, δίνοντας το στίγμα ότι η τοπική κοινωνία δεν απορρίπτει την πρόοδο, αλλά διεκδικεί μια βιώσιμη και συμβατή με το περιβάλλον πορεία.
Ένα μέτωπο που σκληραίνει
Η μαζικότητα και το πάθος της συγκέντρωσης στο Τζαμί δείχνουν πως η αντίδραση απέναντι στα σχέδια εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στη Λίμνη Πηνειού έχει αποκτήσει πλέον χαρακτήρα παλλαϊκού κινήματος. Κάτοικοι, επιστήμονες, θεσμοί, φορείς και Εκκλησία συγκροτούν ένα κοινό μέτωπο που δηλώνει αποφασισμένο να αξιοποιήσει κάθε νομικό, πολιτικό και κοινωνικό μέσο για να αποτρέψει αυτό που θεωρείται «περιβαλλοντικό έγκλημα».
Το επόμενο διάστημα αναμένονται πρωτοβουλίες τόσο σε θεσμικό όσο και σε δικαστικό επίπεδο. Οι νομικοί σύμβουλοι του Συλλόγου έχουν ήδη προαναγγείλει κινήσεις σε ΣτΕ και άλλα αρμόδια όργανα, ενώ η τοπική αυτοδιοίκηση καλείται να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο.
Το βέβαιο είναι ότι, από εδώ και στο εξής, καμία απόφαση για τη Λίμνη Πηνειού δεν θα μπορεί να ληφθεί χωρίς τη φωνή της κοινωνίας της Πηνείας μιας κοινωνίας που έδειξε ότι ξέρει να ενώνεται όταν απειλείται ο τόπος της.
