Βιβλία για τα Χριστούγεννα. Ή περίπου . . .

Οι περισσότεροι άνθρωποι προκειμένου να μπουν στο πνεύμα των εορτών καταφεύγουν σε γνωστά κόλπα: Στολισμένα σαλόνια και μπαλκόνια, χριστουγεννιάτικα τραγούδια στο αυτοκίνητο,  χριστουγεννιάτικες ταινίες στο DVD, τζάκι, κρασί και επιτραπέζια με καλή  παρέα.  Συνήθως πιάνει. Προσωπικά πάντως νομίζω ότι  την ίδια ή και καλύτερη δουλειά με το «Love Actually» ή  το «Ιt’s a wonderful life» για τους πιο κλασσικούς μπορεί να κάνει και το σωστό βιβλίο. Δεν χρειάζεται να είναι καν εορταστικό, χαρούμενο ή ανεβαστικό. Όχι. Το σωστό βιβλίο χρειάζεται μονάχα τον κατάλληλο τόνο.  Ο οποίος φυσικά ποικίλει για τον καθένα. Οπότε ας συμφωνήσουμε στον εξής ορισμό και ας μιλήσουμε μετά με παραδείγματα:  Χριστουγεννιάτικα είναι τα βιβλία που διαβάζονται καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή  του χρόνου, το δεκαπενθήμερο των γιορτών. Δηλαδή; Δηλαδή τα παρακάτω.

Οι διορθώσεις

Τζόναθαν Φράνζεν – Εκδόσεις Ωκεανίδα



Η κεντρική ιδέα: Μια μητέρα κάνει ότι μπορεί προκειμένου να μαζέψει την οικογένεια της στο σπίτι για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Κι αυτό περιγράφει το βιβλίο περίπου όσο θα περιέγραφε τον Παρθενώνα η φράση «Μερικές παλιές κολώνες που στηρίζουν κάτι χαλάσματα». Το πολυεπίπεδο, πολύπλοκο, αστείο, σκοτεινό, βαθύ και από πολλές απόψεις ενοχλητικό αριστούργημα του Φράνζεν, ακουμπάει τόσο οικεία προβληματικές οικογενειακές καταστάσεις, ώστε παρά τον ξεκάθαρα αμερικάνικο χαρακτήρα του (και την επίθεση του στο αμερικάνικο όνειρο), είναι τελικά απολύτως οικουμενικό. Γιατί όμως και χριστουγεννιάτικο; Διότι σε οποιαδήποτε άλλη εποχή του χρόνου, οι «Διορθώσεις» θα σας έκαναν να δείτε την οικογένεια σας με μισό μάτι. Μέσα στις γιορτές όμως και καθώς θα πλησιάζει τόσο το δικό σας εορταστικό τραπέζι όσο και το εορταστικό τραπέζι των Λάμπερτ, θα σας κάνει  να την  συγχωρήσετε και ίσως να την αγαπήσετε λίγο περισσότερο...

Ιστορία φαντασμάτων

Πίτερ Στράουμπ – Εκδόσεις Κέδρος



Τα φαντάσματα τραβιούνται τέτοιες μέρες. Το πιο κλασσικό χριστουγεννιάτικο ανάγνωσμα όλων των εποχών άλλωστε, το «A Christmas carol» του Κάρολου Ντίκενς, είναι μια ιστορία φαντασμάτων. Ετούτη εδώ όμως, του Πίτερ Στράουμπ, δεν περιλαμβάνει καλοκάγαθα φαντάσματα από το παρελθόν και το παρόν.  Περιλαμβάνει αντιθέτως μερικά άλλα, σαφώς πιο τρομακτικά και κακιασμένα από το φάντασμα των μελλοντικών Χριστουγέννων του Ντίκενς, μπόλικες ανατριχίλες, ατελείωτο χιόνι και εξαιρετική  ατμόσφαιρα. Διαβάζεται δίπλα στο τζάκι, με τα φωτάκια του Χριστουγεννιάτικου δέντρου αναμμένα. Και όλα τα άλλα φώτα του σπιτιού επίσης...

Η κάθοδος των τεσσάρων

Νικ Χόρνμπι – Εκδόσεις Πατακης



Στο βόρειο Λονδίνο υπάρχει ένας ουρανοξύστης τον οποίο προτιμούν όσοι θέλουν να αυτοκτονήσουν.  Όπως είναι  αναμενόμενο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο επονομαζόμενο «στέκι των αυτόχειρων»  προκύπτει κυκλοφοριακή συμφόρηση. Τέσσερις άγνωστοι μεταξύ τους συναντιούνται στην κορυφή του επίμαχου ουρανοξύστη το βράδυ της 31ης Δεκεμβρίου και κάπως έτσι ξεκινάει αυτή η μαύρη κωμωδία του Νικ Χόρνμπι. Όχι το καλύτερο βιβλίο του συγγραφέα των «High Fidelity» και «Ο πυρετός της μπάλας» (μεταξύ άλλων) αλλά σε κάθε περίπτωση ένα βιβλίο -αντίβαρο στην εξαιρετικά διαδεδομένη κατάθλιψη των εορτών. Μιλώντας για τα αμέτρητα αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου και εστιάζοντας στο απλό μήνυμα «η παρηγοριά έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις, αρκεί να είσαι έτοιμος να τη δεχτείς», ο Χόρνμπι καταφέρνει να είναι αισιόδοξος, δίχως να γίνεται χαζοχαρούμενος. Και έχει και πλάκα...

Πείραμα μνήμης

Σεμπάστιαν Φίτζεκ – Εκδόσεις Διήγηση



Το οπισθόφυλλο γράφει: «Παραμονή Χριστουγέννων, σε μια πολυτελή ιδιωτική ψυχιατρική κλινική έξω από το Βερολίνο. Το πυκνό χιόνι που πέφτει αδιάκοπα απομονώνει ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό από τον έξω κόσμο. Ο αποκλεισμός τους γίνεται αληθινό μαρτύριο καθώς συνειδητοποιούν ότι ανάμεσά τους βρίσκεται ο «Ψυχοσυλλέκτης», ο μανιακός που εδώ και καιρό τρομοκρατεί την πόλη». Άρα πιο Χριστουγεννιάτικο δεν γίνεται! Αστυνομικό, τύπου «ποιος είναι ο δολοφόνος», με ψυχολογικές προεκτάσεις και κάμποσες ανατροπές, αποτελεί πολύ καλή  επιλογή για ένα χαλαρό και γρήγορο ανάγνωσμα τις μέρες των εορτών. Οποιαδήποτε άλλη εποχή του χρόνου, καλύτερα αφήστε το στο ράφι.

Η κυρία τραγουδάει τα μπλουζ

Μπίλι Χόλιντεϊ – Εκδόσεις Άγρα



Η βιογραφία της μεγάλης κυρίας της τζαζ περιλαμβάνει ωμή γλώσσα, πόνο, φτώχεια, αλκοόλ, ναρκωτικά, καπνό, μοναξιά, υπόγεια κλαμπάκια, μπουρδέλα. Αλλά και μεγάλα νάιτ – κλαμπ, χρήμα, λάμψη,άνδρες, επιτυχία. Κυρίως όμως περιλαμβάνει Νέα Υόρκη και τζαζ, πολύ τζαζ της δεκαετίας του 30’ και του 40’.  Ο συνδυασμός στο δικό μου μυαλό γράφει αμέσως "Χριστούγεννα"! Αν στο δικό σας μυαλό τα Χριστούγεννα συνδυάζονται με τη Δέσποινα Βανδή, τότε το συγκεκριμένο βιβλίο, ακόμη κι αν σας αρέσει, δεν πρόκειται να σας βάλει στο πνεύμα των ημερών.

Ο ευτυχισμένος πρίγκιπας

Όσκαρ Γουάιλντ – Εκδόσεις Πατάκης



Ο Όσκαρ Γουάιλντ δεν είναι ένας συγγραφέας για τα Χριστούγεννα. Όπως όλοι οι αληθινά σπουδαίοι, είναι ένας συγγραφέας παντός καιρού.  Το συγκεκριμένο, εξαιρετικό παραμύθι του πάντως , για τη σχέση ενός αγάλματος και ενός χελιδονιού,  σημάδεψε ανεξίτηλα την παιδική μου ηλικία. Κάθε Χριστούγεννα η ΕΡΤ έπαιζε την μεταφορά του σε κινούμενα σχέδια (μπορείτε να τη βρείτε στο youtube αν χτυπήσετε «Happy Prince») και κάθε Χριστούγεννα πλάνταζα στο κλάμα! Μέχρι σήμερα παραμένει κάτι που μου αρέσει να διαβάζω μέσα στις γιορτές κι ας εξακολουθεί να με συγκινεί, λες και είμαι πεντάχρονο. Ή ίσως με συγκινεί επειδή δεν είμαι πια πεντάχρονο. Η συγκεκριμένη έκδοση περιλαμβάνει άλλες τρεις ιστορίες. Καμία τόσο  ωραία όσο η πρώτη. Υ.Γ. Εκτός όλων των άλλων, το βιβλίο αποτελεί ιδανικό δώρο. Ειδικά μέσα στην κρίση, καθώς είναι και οικονομικό. Φιλική συμβουλή όμως. Βάλτε λίγη σκέψη, αφιερώστε λίγο χρόνο. Τίποτα δεν ξενερώνει περισσότερο έναν άνθρωπο που του αρέσει να διαβάζει από το να του κάνουν δώρο οι φίλοι του βιβλία τα  οποία δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τα γούστα και ουσιαστικά με τον χαρακτήρα του.