Το χαμένο βήμα της Ανάπτυξης

Μετά την πρόταση της ΔιαΝΕΟσις, το δημοτικό Συμβούλιο της Αρχαίας Ολυμπίας, συνεδρίασε για να εξετάσει ποια έργα θα πρέπει να προταθούν. 

Ας δούμε τι δεν άκουσε  ένας πολίτης που παρακολούθησε την συνεδρίαση.

Το πρώτο που δεν απασχόλησε τους Δημοτικούς Συμβούλους είναι τι είναι η ανάπτυξη. Πως ακριβώς την εννοούν.

Εφόσον θεωρούν πως η επιλογή των έργων που πρότειναν θα οδηγήσει στην ‘ανάπτυξη’ λογικό είναι να περιμένει κανείς πως θα ορίσουν τουλάχιστον τον στόχο. Όμως κάτι τέτοιο δεν ακούσαμε.

Ούτε ακούσαμε μια περιγραφή των χαρακτηριστικών της ‘ανάπτυξης’.

Γιατί όμως απέφυγαν να καθορίσουν τον στόχο ή να περιγράψουν τα χαρακτηριστικά του και αρκέστηκαν σε γενικολογίες;

Ίσως γιατί με τις γενικολογίες, κρύβουμε την άγνοιά μας και οπωσδήποτε δεν απαντάμε στα  ουσιώδη και εύλογα ερωτήματα των πολιτών.

Όταν μιλάμε για ανάπτυξη, συνήθως εννοούμε την ικανότητα της τοπικής   οικονομίας να παράγει πλούτο, δηλαδή αγαθά και υπηρεσίες, η συνολική αξία των οποίων θα αποτελέσει το εισόδημα των κατοίκων μιας περιοχής.

Όμως θα πρέπει να προσδιορίσουμε τα χαρακτηριστικά της.

Γιατί είναι πολλοί οι παράγοντες που παίζουν ρόλο και  θα καθορίσουν  το που  τελικά θα φτάσουμε. Ας πούμε π.χ. ότι βάζουμε στόχο να αυξηθεί το συνολικό προϊόν - εισόδημα των κατοίκων ενός Δήμου κατά 10%. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με πολλούς τρόπους.

Στο τέλος του δρόμου όμως, μπορεί να  διαπιστώσουμε τα εξής:  

1.    Έχει αυξηθεί  το εισόδημα μιας μόνο περιοχής, ας πούμε της Ολυμπίας και όχι των υπολοίπων 40 Κοινοτήτων. Αν δεν θέλουμε κάτι τέτοιο, θα πρέπει να έχουμε καθορίσει από την αρχή  ότι επιζητούμε την αύξηση του προϊόντος –εισοδήματος, για ολόκληρη την περιοχή. Εισάγουμε δηλαδή την έννοια του γεωγραφικού χώρου στον τελικό μας στόχο.

2.    Έχει αυξηθεί το εισόδημα  μιας μόνο κατηγορίας ή κλάδου. Ας πούμε, ότι έχουμε ανάπτυξη μόνο στον  κλάδο του τουρισμού και ότι οι υπόλοιποι κλάδοι και τομείς (πχ. αγροτικός) έχουν συρρικνωθεί. Ούτε αυτό το θέλουμε: γιατί η οικονομία μιας περιοχής δεν μπορεί να  εξαρτάται από ένα και μόνο κλάδο. Τις συνέπειες περιοχών που στηρίχτηκαν  σε ένα και μόνο τομέα, τις βλέπουμε, όχι όταν είναι στην ακμή τους, αλλά όταν για προσωρινούς ή μόνιμους λόγους, παύει η σημασία του τομέα αυτού για την οικονομία. Όλοι έχουμε δει τα κτήρια της οδού Πειραιώς στην Αθήνα, μετά την παρακμή της βιομηχανικής δραστηριότητας.  Εισάγουμε επομένως και άλλον ένα παράγοντα στον τελικό μας στόχο, την ισομερή κατανομή των οικονομικών  δραστηριοτήτων

3.    Αυξήθηκε το εισόδημα κατά 10%, αλλά την αύξηση την καρπώθηκαν λίγοι. Οι περισσότεροι έμειναν με τα ίδια εισοδήματα και με … τα ίδια προβλήματα. Αν δεν το θέλουμε, θα πρέπει να μιλήσουμε για το πόσοι τελικά,  επωφελούνται από την ανάπτυξη.

4.    Αυξάνεται πάλι το εισόδημα κατά 10%, επωφελείται ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων, αλλά αυτοί οι άνθρωποι διαπιστώνουμε ότι ανήκουν σε μια ηλικιακή ομάδα. Πχ. είναι συνταξιούχοι. Έχει εξαφανιστεί η ηλικιακή ομάδα των νέων. Γιατί αυτό αποτελεί πρόβλημα; Γιατί αν μια κοινωνία, έχει μόνο γέροντες, δεν ανανεώνεται και μετά από λίγο εξαφανίζεται. Αν δεν το θέλουμε, θα πρέπει να προσδιορίσουμε και τις ηλικιακές ομάδες που επιθυμούμε να υπάρχουν στον Δήμο μετά από 20 χρόνια για παράδειγμα και τις οποίες θα αφορά η ανάπτυξη που… ευαγγελιζόμαστε.   

Τα παραπάνω είναι ελάχιστες παράμετροι, που πρέπει να ληφθούν   υπόψη,  όταν μιλάμε για την ανάπτυξη. Είναι πολλοί οι παράγοντες που πρέπει να  προσδιοριστούν για να γνωρίζουμε που θέλουμε να πάμε. Τότε και μόνο τότε,  αν ξέρουμε το που, μπορούμε να απαντήσουμε στο πως. Δεν γίνεται να επιλέγουμε τα μέσα (δηλαδή τα έργα) χωρίς να ξέρουμε πως οραματιζόμαστε την κοινωνία μας σε 20-30 χρόνια από τώρα. Αυτό σημαίνει έλλειψη μακροπρόθεσμης προοπτικής.

Υποστηρίζουμε πως τα έργα που πρότεινε η ΔιαΝΕΟσις, δεν είναι ο στόχος. Δεν φέρνουν από μόνα τους την ανάπτυξη. Θα πρέπει να  ενταχθούν σε ένα συνολικότερο σχεδιασμό. Δεν είναι παρά μέσα, που οδηγούν στον στόχο, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Για αυτό  και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι, θα πρέπει να μας εξηγήσουν, τις προτάσεις τους:

•    Τι εννοούν όταν  μιλάνε για ανάπτυξη;

•    Ποιες παραμέτρους λαμβάνουν υπόψη τους, για τον προσδιορισμό της;

•    Τα συγκεκριμένα έργα που προτείνουν πως και πόσο θα βοηθήσουν στην επίτευξη του τελικού στόχου;

•    Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που  ελλοχεύουν και  πως θα αποφευχθούν;

•    Ποιο είναι το εναλλακτικό σχέδιο που προτείνουν,  αν κάτι δεν πάει καλά;

Αυτά τα πράγματα δεν ακούσαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο Ολυμπίας. Ας ελπίσουμε πως θα τα ακούσουμε το επόμενο διάστημα.