NASA: Στο... παρά πέντε η προσεδάφιση στον Άρη, αλλά οι επιστήμονες φοβούνται τους... διαστημικούς ιούς

Την Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2021, δηλαδή σε δύο ημέρες, το ρομποτικό όχημα (rover) της NASA θα επιχειρήσει να προσεδαφιστεί με ασφάλεια στον πλανήτη Άρη. Εκτός απροόπτου, έτσι θα ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της εξαιρετικά σύνθετης και πολυδάπανης επιχείρησης «Perseverance». Το συνολικό κόστος έχει προϋπολογιστεί στα 4,4 δισ. δολάρια και ήδη έχουν ξοδευτεί περίπου τα μισά.

Η αποστολή του διαστημικού οχήματος Perseverance είναι ο εντοπισμός και η συλλογή τυχόν δειγμάτων έμβιας παρουσίας στον Κόκκινο Πλανήτη και συγκεκριμένα στον κρατήρα Jezero, ένα σημείο όπου θεωρείται ότι στο απώτερο παρελθόν υπήρχε νερό. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του εγχειρήματος, το ρόβερ θα λάβει δείγματα, θα τα συσκευάσει μέσα σε 43 ειδικές θήκες (σε σχήμα πούρου) και θα τα τοποθετήσει στην επιφάνεια του Άρη. Κατόπιν, άλλες αποστολές της NASA, θα επιχειρήσουν να μεταφέρουν τα δείγματα στη Γη σε επόμενες φάσεις, η ολοκλήρωση των οποίων θα γίνει έως το 2031.
Παρόλ' αυτά, ενώ το χρονόμετρο μετρά αντίστροφα έως τα κρίσιμα 7 τελευταία λεπτά της αποστολής, κάποιοι επιστήμονες εκφράζουν φόβους για τη μεταφορά διαστημικών μικροβίων από τον Άρη στη Γη. Και κάποιοι άλλοι συνάδελφοί τους αμφισβητούν τη χρησιμότητα και τη μεθοδολογία ολόκληρης της αποστολής στον Άρη.

Το rover Perseverance ταξιδεύει από τον περασμένο Ιούλιο στο διάστημα, καλά προστατευμένο μέσα σε μια πυρίμαχη εξωτερική κάψουλα, ώστε να αντέξει στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του Άρη. Η αγωνία για το εάν όλα θα πάνε καλά, εάν δηλαδή όλα τα μηχανήματα στο ακρώτατο όριο της διαστημικής τεχνολογίας θα καταφέρουν να συνεργαστούν μεταξύ τους χωρίς προβλήματα και βλάβες, κορυφώνεται. Εξίσου όμως κλιμακώνεται και η ένταση στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας.

Οι αστροβιολόγοι δεν υποτιμούν καθόλου τον κίνδυνο μόλυνσης εξαιτίας αυτών ακριβώς των, κατά τα άλλα πολύτιμων, δειγμάτων από τον Άρη. Συστήνουν, μάλιστα, κατά την εισαγωγή των υλικών από το διάστημα στη Γη, να υπάρξει κάποιου είδους «καραντίνα», προτού ανοιχθούν και μελετηθούν στα γήινα εργαστήρια.

Ωστόσο, πέραν των μολυσματικών σωματιδίων που μπορεί να ταξιδέψουν από τον Άρη στη Γη, τουλάχιστον ένας κοσμολόγος επικρίνει με σφοδρότητα την πολιτική της NASA, ειδικά για την αποστολή Perseverance. Ο Φραν Μπένεγκαλ, επίτιμος καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο, θεωρεί ότι η NASA ξοδεύει άσκοπα κάποια τεράστια ποσά, μόνο και μόνο για να συλλέξει δείγματα από ένα συγκεκριμένο σημείο του Άρη. Κατά την άποψη του κ. Μπένεγκαλ, πολύ πιο αποδοτική θα ήταν μια άλλη προσέγγιση. Με πολλαπλά αλλά μικρότερα rover, τα οποία θα «χτένιζαν» μεγαλύτερη έκταση στην επιφάνεια του πλανήτη αναζητώντας ενδείξεις ζωής.
Ο ίδιος καθηγητής, πάντως, επισημαίνει ότι «μου φαίνεται απίστευτο το ότι αγνοούμε την Αφροδίτη, έναν πλανήτη-αδελφό με τη Γη και έχουμε επικεντρώσει στον Άρη. Από την Αφροδίτη θα μπορούσαμε να μάθουμε πολλά, πχ για την υπερθέρμανση της Γης. Και, εκτός αυτού, το κολοσσιαίο κόστος της αποστολής στον Άρη, φοβάμαι πως θα επηρεάσει άλλα προγράμματα της NASA, όπως την εξερεύνηση πλανητών που μελετώ εγώ, όπως το Ουρανό και τον Ποσειδώνα, τους οποίους είχε προσεγγίσει το Voyager το 1986 και το 1989».