Μηνιγγίτιδα: Ανησυχία για τα κρούσματα - Τα συμπτώματα - Έκτακτη ανακοίνωση ΕΟΔΥ

Επιβεβαιώθηκε και το τρίτο κρούσμα μηνιγγίτιδας σε φοιτητή του Πανεπιστημίου Πάτρών, ο οποίος νοσηλεύεται σε κρισιμη κατάσταση διασωληνωμένος.

Στις υγεινομικές Αρχές έχει σημάνει συναγερμός καθώς προ ημερών υπήρξαν δύο ακόμα κρούσματα επίσης φοιτητές και υπάρχει φόβος για διασπορά στην φοιτητική κοινότητα.

Σύμφωνα με το tempo24.news, ο 20χρονος φοιτητής νοσηλεύεται διασωληνωμένος, σε κρίσιμη κατάσταση στον «Άγιο Ανδρέα» και αναμένεται να μεταφερθεί στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών. Nα σημειωθεί ότι τον φοιτητή βρήκαν οι γονείς του σε άσχημη κατάσταση στο σπίτι του.

Το πρώτο περιστατικό κατεγράφη στα μέσα του Ιανουαρίου όταν πρωτοετής φοιτητής του Τμήματος Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών νόσησε από μηνιγγίτιδα με αίτιο τον παθογόνο μηνιγγιτιδόκοκκο.

Το δεύτερο περιστατικό έγινε γνωστό όταν φοιτήτρια του μαθηματικού τμήματος αισθάνθηκε αδιαθεσία στα τέλη Φεβρουαρίου, κατά τη διάρκεια της γενικής συνέλευσης για την κατάληψη που γινόταν στο πανεπιστήμιο και κατέρρευσε. Η 20χρονη φοιτήτρια αμέσως μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου διασωληνώθηκε και εισήχθη στη ΜΕΘ.

Τι είναι η μηνιγγίτιδα

Σύμφωνα με τον eody.gov.gr, πρόκειται για φλεγμονή των μεμβρανών που καλύπτουν το εγκεφαλικό στέλεχος και το νωτιαίο μυελό. Αυτές οι προστατευτικές μεμβράνες ονομάζονται μήνιγγες.

Η μηνιγγίτιδα προκαλείται από διάφορους αιτιολογικούς παράγοντες, συνήθως βακτήρια και ιούς. Η ιογενής μηνιγγίτιδα είναι πολύ συχνή αλλά σπάνια θανατηφόρα. Παρουσιάζει ήπια συμπτωματολογία και δεν αντιμετωπίζεται με αντιμικροβιακή αγωγή. Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι πιο σπάνια, συγκριτικά με την ιογενή, αλλά πιο επικίνδυνη έως και θανατηφόρα, σε κάποιες μορφές της. Συχνά αίτια τα οποία προκαλούν βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος, ο αιμόφιλος ινφλουέντζας τύπου b, ο στρεπτόκοκκος, το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης κ.α.

Τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, μπορεί να διαφοροποιούνται:

• Αιφνίδιος πυρετός
• Αυχενική δυσκαμψία
• Κεφαλαλγία
• Σύγχυση
• Ναυτία
• Εμετός
• Φωτοφοβία
• Στην περίπτωση που ο ασθενής εμφανίζει και εξάνθημα, μπορεί να υποδεικνύει ένα συγκεκριμένο αίτιο μηνιγγίτιδας.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση του νοσήσαντος νεαρού φοιτητή στην Πάτρα, πρόκειται για μηνιγγίτιδα από μηνιγγιτιδόκοκκο όπου το βακτήριο μεταδίδεται μετά από παρατεταμένη επαφή με τον πάσχοντα και σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ τα άτομα που έχουν έρθει σε επαφή μαζί του, θα πρέπει να λάβουν χημειοπροφύλαξη και μάλιστα όλοι όσοι ήρθαν σε επαφή με τον πάσχοντα κατά την χρονική περίοδο των 7 ημερών πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Συμπτώματα ιογενούς μηνιγγίτιδας

Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανάλογα με το παθογόνο αίτιο. Πολλές φορές προηγούνται της μηνιγγίτιδας μη ειδικά συμπτώματα.

Η νόσος χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη πυρετού που συνοδεύεται από σημεία και συμπτώματα μηνιγγικής συμμετοχής. Η έναρξη των συμπτωμάτων μπορεί να συμβεί λίγες ώρες ως λίγες ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και συνήθως εντός 3-6 ημερών. Εξάνθημα συχνά προηγείται ή συνοδεύει τα συμπτώματα από το ΚΝΣ σε λοίμωξη από εντεροϊούς, VZV, ιλαρά, ερυθρά και περιστασιακά από ιό του Δυτικού Νείλου.

Σε λοίμωξη από εντεροϊούς η έναρξη της νόσου είναι συνήθως αιφνίδια. Πυρετός εμφανίζεται σε 76% -100% των ασθενών και μπορεί να είναι διφασικός: στην αρχή παρουσιάζεται με μη ειδικά συμπτώματα (εμέτους, ανορεξία, διάρροια, βήχα, συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό και μυαλγίες), εξαφανίζεται και επανεμφανίζεται με την έναρξη των μηνιγγικών συμπτωμάτων. Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς παρουσιάζουν αυχενική δυσκαμψία.

Οι ενήλικες παρουσιάζουν σχεδόν πάντα κεφαλαλγία ενώ η φωτοφοβία είναι συχνή στους ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας. Ορισμένοι εντεροϊοί συνοδεύονται από έκθυση εξανθήματος που είναι κηλιδοβλατιδώδες χωρίς κνησμό προσβάλλει το πρόσωπο, τον κορμό και τα άκρα (συμπεριλαμβανομένων των παλαμών και πελμάτων) και εμφανίζεται με την έναρξη του πυρετού και παραμένει για 4-10 ημέρες.

Σε περιπτώσεις μηνιγγίτιδας από ερπητοϊό 2 συνυπάρχουν ερπητικές βλάβες στα γεννητικά όργανα (85%) που προηγούνται της εκδήλωσης της μηνιγγίτιδας.

Πώς μεταδίδεται

Η μετάδοση γίνεται με άμεση επαφή από άτομο σε άτομο με σταγονίδια των αναπνευστικών εκκρίσεων. Ο μηνιγγιτιδόκοκκος δεν επιβιώνει στο περιβάλλον. Πηγή εξάπλωσης του μηνιγγιτιδόκοκκου είναι ο ασυμπτωματικός αποικισμός του ανώτερου αναπνευστικού, ο οποίος ποικίλει ανάλογα με την ηλικία. Ασυμπτωματικοί φορείς μηνιγγιτιδόκοκκου είναι το 10% περίπου του γενικού πληθυσμού, αλλά τα ποσοστά κυμαίνονται από 2% σε παιδιά που δεν παρακολουθούν παιδικό σταθμό έως και 24-37% εφήβων και νεαρών ενηλίκων ηλικίας 15-24 ετών.

Σε κλειστούς πληθυσμούς κατά τη διάρκεια επιδημιών το ποσοστό της φορείας αγγίζει το 100% . Πρόσφατη μελέτη από την Ελλάδα υπολογίζει τη φορεία μηνιγγιτιδοκόκκου σε 10,5% στο γενικό πληθυσμό με επιμέρους ποσοστά 13,1% και 11,3 σε παιδιά πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αντίστοιχα και 37,4% σε νεοσύλλεκτους. Στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική η μέση διάρκεια της φορείας υπολογίζεται σε περίπου 9 μήνες. Η φορεία βοηθά στην ανάπτυξη φυσικής ανοσίας.

Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ αναλυτικά

Την προσοχή των πολιτών αλλά και των γιατρών εφιστά ο ΕΟΔΥ καθώς τα κρούσματα της μηνιγγίτιδας σημειώνουν σημαντική αύξηση μέσα στο 2024.

Σύμφωνα με έκτακτη ανακοίνωση του ΕΟΔΥ, μέχρι στιγμής για το 2024 έχουν καταγραφεί συνολικά 12 κρούσματα σε ολόκληρη την Ελλάδα, με 3 εκ των οποίων να αφορούν φοιτητές στην πόλη της Πάτρας.

Ο ΕΟΔΥ τονίζει την σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης της νόσου, προτρέποντας τους πολίτες (και κυρίως τα νεαρά άτομα) που έχουν συμπτώματα μηνιγγίτιδας όπως είναι ο πυρετός και το εξάνθημα να απευθύνονται άμεσα σε γιατρό.

Η ανακοίνωση του ΕΟΔΥ

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του επιτηρεί τη μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο ως υποχρεωτικώς δηλούμενο νόσημα και ενημερώνει αρμοδίως το Υπουργείο Υγείας. Κατά την περίοδο της πανδημίας COVID-19 η επίπτωση της νόσου έφτασε στα χαμηλότερά της επίπεδα γεγονός που αποδόθηκε στην εφαρμογή περιοριστικών μέτρων (κοινωνική αποστασιοποίηση, χρήση μάσκας, κλείσιμο σχολείων). Ωστόσο, το έτος 2023 η επίπτωση της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου αυξήθηκε φτάνοντας σε προπανδημικά επίπεδα και εντός του έτους 2024 έχουν δηλωθεί στον ΕΟΔΥ συνολικά 12 κρούσματα από όλη τη χώρα.

Ειδικότερα, τρία (3) από τα παραπάνω κρούσματα αφορούν φοιτητές Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της πόλης της Πάτρας και δηλώθηκαν στον ΕΟΔΥ κατά τη χρονική περίοδο 11/1/2024 ως σήμερα. Σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, η ανίχνευση 3 κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου της ίδιας οροομάδας σε έναν Οργανισμό (Σχολείο, Πανεπιστημιακό Ίδρυμα, κ.α.) κατά τη διάρκεια περιόδου τριών μηνών συνιστά έξαρση κρουσμάτων και συστήνεται η επέκταση της χορήγησης χημειοπροφύλαξης σε ευρύτερο κύκλο από τις στενές επαφές και στοχευμένος εμβολιασμός στις στενές επαφές των κρουσμάτων.

Από την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος, ο ΕΟΔΥ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με την 6 η Υγειονομική Περιφέρεια, τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και τις αρμόδιες αρχές των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Απέστειλε οδηγίες σχετικά με τη διερεύνηση των επαφών των κρουσμάτων και την άμεση χορήγηση χημειοπροφύλαξης. Επιπλέον, κατόπιν σχετικής ενημέρωσης και εντολής από την Αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας κα Ειρήνη Αγαπηδάκη, αύριο (Πέμπτη, 7 Μαρτίου 2024) το πρωί θα πραγματοποιήσει επί τόπου παρέμβαση με τη μετάβαση κλιμακίου και τη συμμετοχή των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) του ΕΟΔΥ στην Πάτρα. Το κλιμάκιο θα πραγματοποιήσει ενημερώσεις των φοιτητών που φοιτούν στα τμήματα όπου εμφανίστηκαν τα κρούσματα και θα χορηγήσει χημειοπροφύλαξη στις στενές αλλά και τις ευρύτερες επαφές των κρουσμάτων, ενώ συστήνεται στοχευμένος εμβολιασμός των στενών επαφών, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (ΕΕΕ).

Ο ΕΟΔΥ τονίζει ιδιαίτερα τη μεγάλη σημασία που έχει η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία των κρουσμάτων μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου. Οι πολίτες και κυρίως νεαρά άτομα που έχουν κλινικά συμπτώματα συμβατά με τη νόσο (Πυρετό και εξάνθημα) πρέπει άμεσα να απευθύνονται σε Ιατρό. Οι Ιατροί επί υποψίας μηνιγγίτιδας πρέπει άμεσα να χορηγούν θεραπεία και να παραπέμπουν σε νοσοκομείο.