Νέοι τρόποι στήριξης των τοξικομανών εν μέσω πανδημίας: Το πόσιμο νερό βασική ανάγκη

Κάλυψη των βασικών αναγκών όσων τοξικομανών ζουν στο δρόμο και στερούνται ακόμα και το πόσιμο νερό, ξενώνες διανυκτέρευσης, εποπτευόμενους χώρους χρήσης αλλά και ένα φάρμακο που γλυτώνει τη ζωή σε περιστατικά υπερδοσολογίας, είναι μερικές από τις σύγχρονες δράσεις του ΟΚΑΝΑ που παρουσιάστηκαν στον πρόεδρο του πανευρωπαϊκού φορέα που επισκέφτηκε την Αθήνα.

Επίσημη επίσκεψη πραγματοποίησε στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας στην Ελλάδα, ο διευθυντής του EMCDDA κ. Alexis Goosdeel. Το EMCDDA είναι το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η επίσκεψη έγινε με σκοπό τον επιτόπου έλεγχο δομών και δράσεων του ΟΚΑΝΑ. Εκτός από την επίσκεψή του στις νέες δομές του ΧΕΧ και του ξενώνα/υπνωτηρίου, που αναμένεται να λειτουργήσουν, ο κ. Goosdeel επισκέφθηκε τον ξενώνα ΙΟΝΙΣ που είναι σε λειτουργία και τον Σταθμό Φροντίδας Εξαρτημένων Ατόμων (ΣΦΕΑ) του ΟΚΑΝΑ. Μαζί με τον πρόεδρο του ΟΚΑΝΑ, Θανάση Θεοχάρη, πραγματοποίησαν δράση streetwork στο κέντρο της Αθήνας, όπου διανεμήθηκε υγειονομικό υλικό ασφαλούς χρήσης, κιτ φροντίδας υγιεινής και τρόφιμα. Με αυτό τον τρόπο ο κ. Goosdeel είδε από κοντά τις νέες ανάγκες, αλλά και τη νέα πραγματικότητα που επικρατεί στην Ελλάδα, και το πως ο Οργανισμός παρακολουθεί τις εξελίξεις και τα νέα δεδομένα στο χώρο των εξαρτήσεων.

Η επίσκεψη του κ. Alexis Goosdeel ολοκληρώθηκε με μία παρουσίαση της συνολικής λειτουργίας του Οργανισμού και της προόδου που έχει σημειώσει από τα 25 χρόνια ίδρυσής του. Ο κ. Goosdeel τόνισε τη σημασία της μείωσης της βλάβης στον αγώνα κατά των ναρκωτικών, αλλά και την ανάγκη για ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με τις παρεμβάσεις μας στις εξαρτήσεις και την αποτελεσματικότητα τους.

Με αφορμή όλα τα παραπάνω το iEidiseis έθεσε το ερώτημα στον κ. Θεοχάρη αν στους 18 μήνες της πανδημίας άλλαξαν οι ανάγκες των ωφελούμενων και πώς ανταποκρίθηκε στη νέα πραγματικότητα ο Οργανισμός;

«Η πανδημία δυσκόλεψε τη ζωή όλων μας, αλλά επιτρέψτε μου να πω, ότι δυσκόλεψε πολύ περισσότερο τη ζωή των άστεγων χρηστών ουσιών. Αυτοί δεν ήταν εύκολο να τηρήσουν μέτρα προστασίας, αλλά και λόγω της κατάστασης δεν μπορούσαν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες, ιδιαίτερα κατά τα lockdowns. Ο Οργανισμός σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και το ΚΕΘΕΑ άνοιξαν έναν ξενώνα φιλοξενίας στο κέντρο της Αθήνας για την εξυπηρέτηση και διαμονή αστέγων χρηστών ουσιών. Επίσης, ως φορέας προάσπισης της Δημόσιας Υγείας, το streetwork του ΟΚΑΝΑ εντατικοποίησε τις δράσεις του με την διανομή ΚΙΤ ασφαλούς χρήσης και υγειονομικό υλικό προστασίας από την πανδημία, καλύπτοντας παράλληλα τους άστεγους χρήστες ουσιών με είδη πρώτης ανάγκης. Το πιο δύσκολο και δυσεύρετο αγαθό, κατά τα lockdown, όσο και αν φαίνεται περίεργο, ήταν το νερό. Τέλος, παρά την πανδημία οι υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ συνέχισαν να λειτουργούν απρόσκοπτα, με take-home αγωγή και συνεδρίες μέσω των νέων τεχνολογιών, καθώς αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπείας, η οποία δεν διεκόπη».

Ένα άλλο επίκαιρο θέμα είναι ότι ακούγεται έντονα η δημιουργία ενός Χώρου Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ) στο κέντρο της Αθήνας από τον ΟΚΑΝΑ. Τι είναι αυτό; Και πως τελικά μπορεί να βοηθήσει; Η ναλοξόνη μπορεί να συμβάλλει και με ποιο τρόπο; (ρωτήσαμε τον πρόεδρο του ΟΞΑΝΑ)…

«Η δημιουργία ΧΕΧ είναι μία σημαντική πρωτοβουλία. Ο χώρος εποπτευόμενης χρήσης, βασίζεται σε βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές, και ουσιαστικά είναι ο χώρος, όπου ενεργοί χρήστες μπορούν να κάνουν χρήση ουσιών επιτηρούμενοι, με ασφάλεια, με καθαρά σύνεργα, μειώνοντας τους κινδύνους για την υγεία τους, αλλά και για την μετάδοση ασθενειών, περιορίζοντας την όχληση που μπορεί να δημιουργείται στα σημεία συνάθροισής τους. Οι ΧΕΧ βασίζονται στην φιλοσοφία της μείωσης της βλάβης. Η θεραπευτική προσέγγιση στους ΧΕΧ συνοδεύεται με τη φροντίδα υγείας και τη διασύνδεση των ωφελουμένων με άλλες υπηρεσίες, με απώτερο στόχο την ένταξή τους σε θεραπευτικό πρόγραμμα. Στην Αθήνα προγραμματίζουμε εκτός από την λειτουργία 1 σταθερού ΧΕΧ αποκλειστικά από τον ΟΚΑΝΑ και τη δημιουργία 5 κινητών ΧΕΧ, σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων. Είναι μία σύγχρονη αντιμετώπιση του προβλήματος με πολλαπλά οφέλη».

Όσο για την ναλοξόνη ο κ. Θεοχάρης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ισούται με τη ζωή. «Τι σημαίνει αυτό; Είναι η ουσία εκείνη που συμβάλει στην αντιμετώπιση περιστατικών οξείας τοξίκωσης, προλαμβάνοντας τον θάνατο από υπερδοσολογία. Ο ΟΚΑΝΑ έχει δώσει θετική γνωμοδότηση για τη διεύρυνση της χορήγησης της ναλοξόνης και αναμένεται η σχετική υπουργική απόφαση. Με τη διεύρυνση της χορήγησής της από επαγγελματίες του χώρου στο πεδίο, θα εξοικονομηθεί πολύτιμος χρόνος από το συμβάν οξείας τοξίκωσης μέχρι τη διακομιδή του στο Νοσοκομείο, όπου στην παρούσα φάση μόνο εκεί χορηγείται ναλοξόνη. Είναι μία ουσία άλλωστε, που είναι ανταγωνιστής των οπιούχων ουσιών, και δεν μπορεί να βλάψει με οποιονδήποτε τρόπο το άτομο που τη λαμβάνει, παρά μόνο να του σώσει τη ζωή. Συγκεκριμένα, μπορεί να σώσει περίπου 300-400 θανάτους από υπερδοσολογία ετησίως στην Ελλάδα».

Επίσης ρωτήσαμε τον πρόεδρο του ΟΚΑΝΑ για τις νέες συνεργασίες που ακούγονται αλλά δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες…

«Μία σημαντική συνεργασία είναι αυτή με τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, όπου με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα κ. Σταμάτη, δημιουργήθηκε ομάδα εργασίας για την κοινωνική ένταξη των αστέγων. Στην ομάδα αυτή συμμετέχω προσωπικά αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητά της.
Μία ακόμα συνεργασία είναι αυτή με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος, για τη δημιουργία του προγράμματος «ΤΙΤΥΟΣ». Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει τη θεραπεία όλων των ωφελούμενων του ΟΚΑΝΑ μέσα σε 2 χρόνια, οι οποίοι είναι θετικοί στην ηπατίτιδα και δεν έχουν θεραπευτεί. Μέσω αυτού του προγράμματος προβλέπεται να αποφευχθούν 180 κιρρώσεις, 82 περιπτώσεις ηπατοκυταρρικού καρκίνου και 26 θανάτους ως το 2028 με παράλληλη εξοικονόμηση 8 εκ. ευρώ για το σύστημα υγείας».

Πηγή: iEidiseis.gr