Ο πλανήτης Γη σκεπάζεται πια από λιγότερα σύννεφα. Και αυτός είναι ένας ακόμη από τους λόγους που συντελούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Σύμφωνα με τη NASA, λιγότερα σύννεφα σημαίνει περισσότερη ζέστη, άρα και επιτάχυνση της κλιματικής επιβάρυνσης.
Οι επιστήμονες της NASA εντόπισαν το κομμάτι του παζλ που έλειπε από τα κλιματικά μοντέλα που εξηγούν την κλιματική κρίση. Αλλά αν ψάχναμε αφορμή, για να πούμε ότι αυτή η καταστροφή δεν πρέπει να αποδίδεται μόνο στην ανθρώπινη δραστηριότητα, κάνουμε λάθος.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η συρρίκνωση της νεφοκάλυψης δεν είναι τυχαία. Είναι και αυτή συνέπεια της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, που επί δεκαετίες δεν είχε διαγνωστεί. και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που παρά τις φερόμενες προσπάθειες για περιορισμό τους, παραμένουν σε επίπεδα ρεκόρ.
Λίγο σύννεφα, πολύς ήλιος
Η έλλειψη νεφών επιτρέπει την είσοδο στην ατμόσφαιρα περισσότερης ηλιακής ακτινοβολίας. Κατά συνέπεια προκαλεί την αύξηση των θερμοκρασιών -όπως συνέβη τον Ιούνιο σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Ο Κρίστιαν Τζέικομπ, διευθυντής του Κέντρου Αριστείας για το Κλίμα του 21ου Αιώνα του Αυστραλιανού Συμβουλίου Έρευνας, εκ των συγγραφέων της μελέτης, επισήμανε στην εφημερίδα της Καταλονίας «La Vanguardia» ότι αυτός είναι «ο κύριος παράγοντας που συμβάλλει σε αυτή την άνοδο της θερμοκρασίας». Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Geophysical Research Letters.
Ο Τζέικομπ, έχοντας αφιερώσει χρόνια στη μελέτη των αλλαγών στην ατμόσφαιρα εξαιτίας των σύννεφων. Αξιοποιώντας τα στοιχεία από τους δορυφόρους της NASA, μαζί με τους επιστήμονες της διαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ μπόρεσαν να ποσοτικοποιήσουν τη μείωσή τους. Και διαπίστωσαν ότι οι ζώνες νεφών καταιγίδας στον κόσμο συρρικνώνονται με ρυθμό 1,5% έως 3% ανά δεκαετία.
Γιατί λιγοστεύουν τα σύννεφα
Στο ερώτημα, γιατί υπάρχουν όλο και λιγότερα σύννεφα, οι επιστήμονες εξηγούν ότι είναι και αυτό συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.
Αλλάζουν τα μοτίβα των ανέμων, επεκτείνονται οι τροπικές περιοχές και μετατοπίζονται τα συστήματα καταιγίδων προς τον Νότιο και τον Βόρειο Πόλο.
«Αυτή η συστολή επιτρέπει σε περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια της Γης και αποτελεί τη μεγαλύτερη συμβολή στην παρατηρούμενη τάση του 21ου αιώνα για αυξημένη ηλιακή απορρόφηση», λέει ο Κρίστιαν Τζέικομπ. Καθώς λιγότερα σύννεφα αντανακλούν το ηλιακό φως πίσω στο διάστημα, κάτι που επιτρέπει να διατηρείται ο πλανήτης δροσερός, το «φαινόμενο του θερμοκηπίου ενισχύεται». Έτσι, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι εκτιμάται από τα περισσότερα κλιματικά μοντέλα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
Μειώνονται οι ζώνες των σύννεφων
Τα σύννεφα έχουν διαφορετικά σχήματα και μεγέθη. Και αναπτύσσονται κατά κύριο λόγο σε δύο «πολύ συνεπείς» ζώνες. Η μία είναι η ζώνη κοντά στον ισημερινό, η οποία εκτείνεται γύρω από τον πλανήτη σαν ζώνη. Σχηματίζεται όταν οι άνεμοι από το βόρειο και το νότιο ημισφαίριο συγκλίνουν, αναγκάζοντας τον υγρό αέρα προς τα πάνω να ψυχθεί και να συμπυκνωθεί σε σύννεφα.
Η άλλη ζώνη εμφανίζεται στα μέσα γεωγραφικά πλάτη, όπου τα ορμητικά ρεύματα δίνουν τη θέση τους σε μεγάλους στροβίλους θυελλωδών καιρικών φαινομένων γύρω από τον πλανήτη. Οι δορυφορικές εικόνες των τελευταίων 24 ετών (2001-2024) δείχνουν ότι οι ζώνες νεφών του ισημερινού έχουν στενέψει. Δείχνουν επίσης ότι τα ίχνη καταιγίδων από τα μέσα γεωγραφικά πλάτη έχουν μετατοπιστεί προς τους πόλους, μειώνοντας την κάλυψή τους.
Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Τζέικομπ, αυτές οι αλλαγές μειώνουν την ικανότητα των νεφών να αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία. Άρα, αυξάνεται η ποσότητα ηλιακής ενέργειας που απορροφάται από την επιφάνεια της Γης. Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι αυτή η τιμή έχει αυξηθεί κατά 0,45 W/m² ανά δεκαετία. Σύμφωνα με αυτήν την έρευνα, η μείωση της νεφοκάλυψης ευθύνεται για περισσότερο από το 80% αυτής της αύξησης (0,37 W/m²). «Γι’ αυτό λέμε ότι αυτό το φαινόμενο είναι η κύρια αιτία αύξησης της απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας κατά τη διάρκεια αυτού του αιώνα».
Σύννεφα και ενεργειακό ισοζύγιο
Τα σύννεφα παίζουν βασικό ρόλο στον καθορισμό του ενεργειακού ισοζυγίου της Γης. Δηλαδή, της ισορροπίας μεταξύ της ενέργειας που λαμβάνει ο πλανήτης από τον ήλιο και της ενέργειας που εκπέμπει πίσω στο διάστημα. Αυτή η ισορροπία είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των θερμοκρασιών σε ένα εύρος που να επιτρέπει στον πλανήτη να είναι κατοικήσιμος.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο πλανήτης συσσωρεύει όλο και περισσότερη θερμότητα, η οποία δεν διαφεύγει: παγιδεύεται στη Γη. Μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι η ενέργεια που επιστρέφει στο διάστημα μειώνεται από τη δεκαετία του 1970 λόγω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των επιπτώσεών τους στο οικοσύστημα. Παράδειγμα είναι η μείωση του χιονιού και του θαλάσσιου πάγου, γεγονός που μειώνει τις λευκές περιοχές που αντανακλούν το ηλιακό φως.
Άλλος παράγοντας που επηρεάζει αυτό είναι η μείωση της ομίχλης. Σε αυτό συνέβαλε σημαντικά και η μείωση των εκπομπών θείου από εμπορικά πλοία, αποτέλεσμα του κανονισμού που επιβλήθηκε το 2020 από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO). Αυτό το μέτρο, σημαντικό για την ανθρώπινη υγεία, εξάλειψε και έναν μηχανισμό ψύξης που «κάλυπτε» μέρος της επίδρασης των αερίων του θερμοκηπίου.
Πριν επιβληθεί ο κανονισμός αυτός, τα πλοία και τα σκάφη που διέπλεαν τους ωκεανούς απελευθέρωναν στην ατμόσφαιρα πίδακες μικρών σωματιδίων διοξειδίου του θείου. Όταν αυτά αλληλεπιδρούσαν με υδρατμούς στην ατμόσφαιρα, δημιουργούσαν χαμηλά σύννεφα που αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό την ηλιακή ακτινοβολία. Αυτά τα χαμηλά σύννεφα έχουν επίσης εξαφανιστεί.
Πηγή: In.gr
