Το ΟΣΔΕ στην εποχή της πανδημίας

Του Άλκη Κωνσταντόπουλου - Υπεύθυνου ΚΕΑ Πύργου

Διανύοντας τις τελευταίες ημέρες εμπρόθεσμης υποβολής των Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης (ΟΣΔΕ) του έτους 2021, υπάρχει αυξανόμενη πίεση και προσπάθεια προκειμένου να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες όλοι οι αγρότες και να μην υπάρξει το παραμικρό πρόβλημα στις μελλοντικές πληρωμές των επιδοτήσεών τους.

Φέτος η διαδικασία ξεκίνησε 15 Απριλίου τυπικά και ουσιαστικά τέλος Απρίλη δόθηκε πρόσβαση στα ΚΥΔ, δηλαδή σχεδόν δύο μήνες αργότερα από το 2020.

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα επίσημες ανακοινώσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ η καταληκτική προθεσμία λήγει την 22 Ιουνίου 2021, ημέρα Τρίτη. Εκτός από τις περιπτώσεις ανωτέρας βίας και τις εξαιρετικές περιστάσεις η υποβολή μετά τις 22 Ιουνίου 2021: α) της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης συνεπάγεται μείωση των ποσών κατά 1% ανά εργάσιμη ημέρα που ο/η κάτοχος εκμετάλλευσης θα είχε δικαίωμα να λάβει ως ενίσχυση, εάν η αίτηση είχε υποβληθεί εμπρόθεσμα, β) της αίτησης χορήγησης ή αύξησης της αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης συνεπάγεται μείωση κατά 3% ανά εργάσιμη ημέρα των ποσών που πρέπει να καταβληθούν σε σχέση με δικαιώματα ενίσχυσης που χορηγούνται/ή αυξάνουν την αξία τους το 2021 στον/την δικαιούχο. Σε περίπτωση καθυστέρησης μεγαλύτερης των 25 ημερολογιακών ημερών (δηλαδή υποβολής της αίτησης μετά την Δευτέρα 19 Ιουλίου 2021), η αίτηση θεωρείται απαράδεκτη.

Βέβαια, από τα στατιστικά στοιχεία όλης της Ελλάδας, φαίνεται μια σημαντική μερίδα δικαιούχων που δεν έχουν ξεκινήσει καν τις διαδικασίες, καθώς και μεγάλος αριθμός παραγωγών που δεν έχουν «κλείσει» τις αιτήσεις τους, λόγω δικαιολογητικών που πρέπει να προσκομίσουν. Αυτό θα οδηγήσει πιθανώς σε κάποια μικρή παράταση, αλλά καλό θα ήταν να μην ποντάρουν σε αυτό οι αγρότες και να φροντίσουν άμεσα για την υποβολή της δήλωσής τους.

Έχοντας την εμπειρία από το περσινό lockdown και τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε, προσπαθήσαμε να οργανώσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα την φετινή διαδικασία και παρότι η κατάσταση με την πανδημία ήταν πολύ χειρότερη φέτος, με χιλιάδες κρούσματα και αυστηρότερα μέτρα, καταφέραμε να εξυπηρετήσουμε την πλειοψηφία των παραγωγών μας εξ αποστάσεως ή με ελάχιστη παραμονή στα γραφεία μας. Αυτό βέβαια αυξάνει το ποσοστό να γίνουν και κάποια λάθη και πρέπει και ο παραγωγός να δώσει μια επιπλέον προσοχή στην ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνει.

Σαν να μην έφταναν όμως οι δυσκολίες που βιώνουμε όλοι τα τελευταία δύο χρόνια, με την ανησυχία και τον προβληματισμό για την υγεία μας, την δουλειά μας και το μέλλον γενικότερα, έχουμε να αντιμετωπίσουμε επιπλέον προβλήματα και γρίφους με το ΟΣΔΕ του 2021.

Πρώτα απ’ όλα, για μια ακόμα χρονιά το θέμα με τους ΑΤΑΚ στα ενοικιαζόμενα αγροτεμάχια και τα χειρόγραφα ενοικιαστήρια. Ξαφνικά με ένα ΦΕΚ του Υπουργείου Οικονομικών ορίζεται ότι από 13 Μαΐου και μετά τα ενοικιαστήρια θα είναι μόνο «ηλεκτρονικά», με αναγραφή του ΑΤΑΚ. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ διευκρίνισε ότι εφόσον το ενοικιαστήριο έχει συνταχθεί νωρίτερα, μπορεί να είναι και χειρόγραφο, αλλά εάν η θεώρηση του γνησίου των υπογραφών είναι μετά τις 12 Μαΐου ίσως να γίνει κάποιος επιπλέον έλεγχος. Ο ΑΤΑΚ στα ενοικιαζόμενα αγροτεμάχια είναι υποχρεωτικός ΜΟΝΟ όταν ενοικιάζονται ιδιωτικοί βοσκότοποι.

Πάντως, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, από το έτος 2022 η αναγραφή του ΑΤΑΚ θα είναι υποχρεωτική για ΟΛΑ ΤΑ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΑ. Καλό είναι λοιπόν, οι παραγωγοί που έχουν ενοικιαζόμενα χωράφια, να φροντίσουν να συγκεντρώσουν τους ΑΤΑΚ που τους λείπουν, ώστε να είναι έτοιμοι για την νέα χρονιά (το 2022), που θα είναι και το έτος αναφοράς για την νέα ΚΑΠ.

Ένα άλλο πρόβλημα είναι η προσκόμιση επιπλέον αποδεικτικών κατοχής για τα αγροτεμάχια που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν προσδιοριστεί ως βοσκότοποι από την υπ. αριθ. 873/55993/20-5-2015 ΚΥΑ. Τίτλοι ιδιοκτησίας, στοιχεία Κτηματολογίου και τοπογραφικά πρέπει να επισυναφθούν για να γίνει δεκτό το αγροτεμάχιο. Γνωρίζοντας σε ποιο στάδιο βρίσκεται η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, όχι μόνο στην Ηλεία αλλά και σε ολόκληρη την χώρα, κυρίως για την αγροτική γη που σε πολύ μεγάλο ποσοστό δεν έχει τίτλους ιδιοκτησίας, αντιλαμβανόμαστε ότι εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δεν θα επιδοτηθούν. Ειδικά οι παραγωγοί που δεν είναι κτηνοτρόφοι, δύσκολα θα ενεργοποιήσουν όλα τα δικαιώματά τους, άρα θα δουν και μειωμένες επιδοτήσεις.

Το παραπάνω πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο με την προσθήκη μερικών, ορεινών κυρίως, περιοχών στις «μη επιλέξιμες», δηλαδή περιοχή που τα προηγούμενα χρόνια θεωρούταν καλλιεργήσιμη, φέτος δεν υπολογίζεται στην επιδότηση.

Τέλος, για μια ακόμα χρονιά, κρέμεται πάνω από τα κεφάλια των αγροτών ο «πέλεκυς» των Δασικών Χαρτών.

Σύμφωνα μα τις διευκρινίσεις – οδηγίες που μας έχουν δοθεί, για το έτος 2021 «…έχουν φορτωθεί οι νέοι αναρτημένοι χάρτες και ως προς τους κυρωμένους δασικούς χάρτες η εικόνα που παρουσιάζεται είναι των παλιών κυρωμένων και μέχρι στιγμής η επικάλυψη με δασική έκταση βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας περί αναστολής της ισχύος των κυρωμένων Δασικών Χαρτών, δεν επηρεάζει την επιλεξιμότητα του αγροτεμαχίου. Ωστόσο, η κύρωση των αναμορφωμένων αναρτημένων Δασικών Χαρτών 2021 θα ληφθεί υπόψη στους ελέγχους την χρονική στιγμή που θα πραγματοποιηθεί…»

Με λίγα λόγια, ΑΝ η κύρωση γίνει εντός του 2021 θα επηρεάσει την φετινή πληρωμή, αλλιώς δεν θα ληφθούν υπόψιν οι Δασικοί Χάρτες. Κάτι αντίστοιχο είχαν υποστεί οι Ηλείοι αγρότες το 2018, όταν έγινε η μερική κύρωση των Δασικών χαρτών τον Σεπτέμβριο του 2018 και ξαφνικά χιλιάδες αγροτεμάχια «απέκτησαν» πρόβλημα και οι παραγωγοί πληρώθηκαν με ποινές και μειώσεις τις επιδοτήσεις τους, παρά την διαβεβαίωση από το Υπουργείο (προφορική δυστυχώς…) ότι όσο διαρκεί η διαδικασία παραχώρησης ή εξαγοράς, που είχε οριστεί, δεν θα εφαρμόζονταν οι Δασικοί χάρτες στις επιδοτήσεις.

Η αλήθεια είναι ότι και οι επιδοτήσεις «κόπηκαν» και οι διαδικασίες εξαγοράς ή παραχώρησης κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το ΣτΕ και οι Χάρτες είναι σε αναστολή, αλλά οι αγρότες ΑΚΟΜΑ δεν έχουν πάρει τα χρήματα που έχασαν το 2018!

Όταν λοιπόν γίνει η κύρωση των νέων Δασικών Χαρτών η Πολιτεία πρέπει να λάβει υπόψιν της ότι πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία για την τακτοποίηση των εμπλεκομένων αγροτεμαχίων, μαζί με τις χιλιάδες των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί στα κατά τόπους Δασαρχεία και είναι «παγωμένα» και να εφαρμοστούν οι όποιες μειώσεις μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Δεν είναι λογικό να «πληρώνει» ο αγρότης τα λάθη και τις αστοχίες της Δημόσιας Διοίκησης!

Δεν είναι λογικό να μη δέχεται το Κράτος ότι γίνονται και ανθρώπινα λάθη!

Με αφορμή τις πρόσφατες πληρωμές περσινών συνδεδεμένων ενισχύσεων, κυρίως κορινθιακής σταφίδας και αιγοπροβάτων, που απαγορεύθηκε η οποιαδήποτε διόρθωση προκειμένου να λάβουν οι παραγωγοί την ενίσχυση, διαπιστώσαμε ότι ο Κανονισμός δεν επιτρέπει λάθη!

ΜΟΝΟ όταν τα λάθη γίνονται από το Δημόσιο, υπάρχει η δυνατότητα να διορθωθούν!!!

Πρέπει το Υπουργείο και ο ΟΠΕΚΕΠΕ να εξετάσουν ξανά τα αιτήματα για διορθώσεις και να τα κάνουν αποδεκτά.

Πρέπει να ΜΗΝ αντιμετωπίζουν τον κάθε αγρότη σαν εν δυνάμει ψεύτη που προσπαθεί να πάρει επιδοτήσεις που δεν δικαιούται. Υπάρχουν κι ελάχιστες τέτοιες περιπτώσεις που όταν εντοπιστούν πρέπει να τιμωρηθούν σκληρά και οριστικά, αλλά δεν γίνεται να «καίμε και τα χλωρά, μαζί με τα ξερά»!!!

Και σε κάθε περίπτωση, πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψιν τους τις ιδιαίτερα άσχημες συνθήκες που γίνεται τα δύο τελευταία χρόνια η υποβολή των 650.000 δηλώσεων ΟΔΣΕ λόγω πανδημίας και να δοθεί δυνατότητα διόρθωσης των προφανών ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΛΑΘΩΝ που δεν έχουν δόλο!!!

Δεν μπορεί να χάνονται με αυτόν τον τρόπο επιδοτήσεις!