Η ψυχοσύνθεση και οι ρόλοι της γυναίκας του σήμερα

Image by senivpetro on Freepik

Πόσους ρόλους μπορεί να έχει η σύγχρονη γυναίκα; Πώς καταφέρνει ένα πρόσωπο να ανταπεξέρχεται σε πολλαπλές υποχρεώσεις και ευθύνες, χωρίς να μπερδεύεται και να εξουθενώνεται; Πώς η εναλλαγή αυτή μπορεί να της εξασφαλίζει ισορροπία, να την εξελίσσει ή να την εγκλωβίζει;

Η γυναίκα είναι ίσως το πλέον πολυπράγμον ον, επιτυγχάνοντας όσα θέλει ή πρέπει να φέρει εις πέρας. Το κόστος όμως είναι υψηλό, καθώς καλείται να παίξει ταυτόχρονα πολλούς διαφορετικούς και απαιτητικούς ρόλους κρατώντας δύσκολες ισορροπίες, που συχνά διαταράσσονται. Ο συνδυασμός τού να είναι εργαζόμενη, νοικοκυρά, σύντροφος, μητέρα, κόρη, αδελφή, φίλη και ενεργό μέλος της κοινωνίας απαιτεί ένα κράμα θέλησης, δύναμης, προσπάθειας, κουράγιου, υπομονής και επιμονής.  Η ανάγκη της να κάνει πολλά πράγματα ταυτόχρονα, να αναλαμβάνει ποικίλες ευθύνες, να ανταπεξέρχεται σε αρκετές κι ετερόκλητες δραστηριότητες, διατηρώντας τον έλεγχο, απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια, που τις περισσότερες φορές την κάνει να ξεχνά να ζητήσει βοήθεια, στήριξη ή κατανόηση από τους άλλους και να δείξει επιείκεια στον εαυτό της, με αποτέλεσμα να πιέζεται, να αγχώνεται και να εξαντλείται και να μην μπορεί να απολαύσει την καθημερινότητα ή την επαφή της με το κοντινό της περιβάλλον.

Πολύ συχνά εγκλωβίζεται σε ένα ρόλο, που θεωρεί πιο σημαντικό και σχεδόν αποκλείει τους άλλους ως ασύμβατους. Για παράδειγμα, γυναίκες που αρνούνται τη μητρότητα, για να μην αποτελεί εμπόδιο στην επαγγελματική τους ανέλιξη ή που επικεντρώνονται τόσο στη μητρότητα, ώστε αγνοούν τις κοινωνικές, επαγγελματικές και προσωπικές τους παραμέτρους. Τι κρύβεται όμως πίσω από αυτές τις άκαμπτες στάσεις και τι μπορεί να τις διαμορφώνει; Η απάντηση είναι κάποιες πεποιθήσεις που ανάγονται στην παιδική ηλικία, στον τρόπο ανατροφής ή και στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Ενδεικτικά παραδείγματα: «Η καλή μάνα βρίσκεται στο σπίτι», «Η καλή νοικοκυρά έχει πάντα έτοιμο φαγητό και το σπίτι της έτοιμο για να δεχθεί κόσμο ανά πάσα στιγμή», «Μια σωστή επαγγελματίας δεν φέρνει ποτέ την οικογενειακή της ζωή στο γραφείο», «Όσο κουρασμένη κι αν είναι μία σύζυγος πρέπει πάντα να υποδέχεται τον άνδρα της χαμογελαστή» …

Τόσα ΠΡΕΠΕΙ, ΠΟΤΕ και ΠΑΝΤΑ, τα οποία καθορίζουν τη σκέψη, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά της, με τρόπο μη συνειδητό. Με το πέρασμα του χρόνου η εικόνα της γυναίκας άλλαξε ουσιαστικά. Παλαιότερα αντιλαμβανόταν τον εαυτό της ως λιγότερο δυναμικό και αυτόνομο, κυρίως επειδή ήταν υποχρεωμένη να παραμένει στο σπίτι και να ασχολείται μόνο με την ανατροφή των παιδιών και με «τα του οίκου της», ενώ οι προσωπικές της ανάγκες έμπαιναν σε δεύτερη μοίρα. Από την στιγμή που άρχισε να φοιτά στο πανεπιστήμιο, να αναπτύσσει σοβαρές επαγγελματικές αξιώσεις και να κυριαρχεί στην κοινωνική σκακιέρα, ανέπτυξε μια σημαντική επιτάχυνση, διαφοροποιώντας τη θέση της. Ως εργαζόμενη και οικονομικά ανεξάρτητη πλέον, δεν άργησε να διεκδικήσει και να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα την διαταραχή των λεπτών ισορροπιών στις σχέσεις της με το άλλο φύλο. 
Η ανάγκη λοιπόν που προβάλλεται είναι να μπορούμε να κρατήσουμε ισορροπίες που απαιτούνται ανάμεσα στις υποχρεώσεις ως μητέρες και νοικοκυρές από τη μια και ως εργαζόμενες από την άλλη. Παράλληλα, οφείλουμε στον εαυτό μας να θυμόμαστε και το ρόλο μας ως γυναίκες.

Εκείνο που παίζει σημαντικό ρόλο είναι να κατανοήσουμε ότι το ζήτημα δεν είναι να βρεθεί περισσότερος χρόνος εγκαταλείποντας κάποιον ρόλο, αλλά να οργανώσουμε την καθημερινότητα με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει χώρος και χρόνος για όλους τους ρόλους. Είναι σίγουρο ότι και περισσότερος χρόνος να υπήρχε αν δεν υπάρχει σωστή οργάνωση αυτού, το αποτέλεσμα θα ήταν και πάλι δυσλειτουργικό… Τι μπορούμε να κάνουμε;

Ο τομέας Εργασία

Η πρώτη απόφαση  που οι περισσότερες γυναίκες παίρνουν είναι να σταματήσουν από τη δουλειά τους. Η εργασία αποτελεί σήμερα για το γυναικείο φύλο μια ανάγκη. Για πολλές από εμάς η δουλειά λειτουργεί ως προσωπική θεραπεία και ανάπτυξη. Ένα αναπόσπαστο κομμάτι του εαυτού, το οποίο αν νιώσουμε ότι μας το στερούν, το ψυχικό και βιολογικό μας ρολόι αντιδρά και νοσεί, με οποιοδήποτε τρόπο το ίδιο θεωρήσει καλύτερο. Σίγουρα λοιπόν δεν είναι λύση να σταματήσουμε τη δουλειά. Αντίθετα, είναι ανάγκη να εναρμονίσουμε και τους υπόλοιπους ρόλους ώστε να γλιτώσουμε από συναισθήματα θυμού, απελπισίας, απόγνωσης, απογοήτευσης, έλλειψης όρεξης για ζωή. 

Image by rawpixel.com on Freepik

Ο Τομέας Σπίτι

Ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα αναφορικά με τις δουλειές του σπιτιού θα μπορέσει να βοηθήσει  στην οργάνωση. Μοιράζοντας ρόλους σε εσάς, στο σύζυγο και τα παιδιά, θα μπορέσετε να απαλλαγείτε από ευθύνες που σας πνίγουν.  Οι δουλειές του σπιτιού, ειδικά όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα για να ζητήσεις εξωτερική βοήθεια, γίνονται μεγάλο εμπόδιο και περιορίζουν τη λειτουργικότητα της γυναίκας. Ο μόνος τρόπος λοιπόν για να περιορίσετε το χρόνο που σας τρώνε είναι η ισορροπία και η οργάνωση ρόλων.

Ο Τομέας Γυναίκα – Εαυτός

Η διατήρηση της θηλυκής φύσης της γυναίκας είναι απαραίτητη για να πραγματοποιείται κάθε ιδέα. Δυστυχώς, εκείνον που βάζουμε πάντα στο περιθώριο είναι ο εαυτός μας, ξεχνώντας ότι αυτός είναι που μπορεί να κρατήσει όλους τους τομείς ενωμένους. Η δυναμικότητα, η υπομονή, η πίστη, η αγάπη, η φροντίδα είναι όλα γένους θηλυκού. Είναι απαραίτητο να φροντίζουμε τον εαυτό μας, την εμφάνισή μας έτσι ώστε να διατηρούμε την αυτοπεποίθηση, ακόμη και τη σεξουαλικότητα μας ακλόνητη.

Ο Τομέας Κόρη

Πολλές φορές πέρα από την δική μας οικογένεια έχουμε αναλάβει να φροντίζουμε και την πατριαρχική μας οικογένεια. Ο μπαμπάς και η μαμά μας καθημερινά γκρινιάζουν ότι δεν μας βλέπουν ή ότι δεν βλέπουν αρκετά τα εγγόνια τους. Εκμεταλλευτείτε το χρόνο που οι ίδιοι ζητούν να περάσουν με τα εγγόνια τους. Ο χρόνος που θα σας απομείνει για να κάνετε πράγματα για τον εαυτό σας θα είναι περισσότερος από αυτόν που χρειάζεστε για να τα πάτε εκεί.

Ο Τομέας Σύντροφος

Η υγιή και ήρεμη προσωπική ζωή αποτελεί σημαντικό κομμάτι αρμονίας του εαυτού. Έτσι λοιπόν, το γεγονός ότι οι δυσκολίες της καθημερινότητας μπορεί να σας αναγκάζουν να δουλεύετε περισσότερες ώρες για να ανταπεξέλθετε και το γεγονός ότι μπορεί να έχετε κάνει και τρία και τέσσερα παιδιά δεν σημαίνει ότι πάψατε να είσαστε η αγαπημένη γυναίκα του άντρα σας που αποφάσισε να περάσετε μαζί την υπόλοιπη ζωή σας. Βρείτε λοιπόν μία δύο δραστηριότητες που θα σας άρεσαν να κάνετε μαζί του και απλά, απολαύστε τες. 

Image by gpointstudio on Freepik

Ο Τομέας Μητέρα

Αποφάσισα να αφήσω τελευταίο αυτό τον τομέα, καθώς είναι ο μοναδικός που δεν μπαίνει σε καλούπια. Δεν έχει όρια, δεν περιορίζεται και δεν σταματάει πουθενά. Μπορείς να γίνεις λιγότερο νοικοκυρά, αλλά όχι λιγότερο μητέρα. Είναι ένας ρόλος που αφού σου δοθεί τον ακολουθείς και σε ακολουθεί για πάντα. Η πρώτη και η τελευταία σου έγνοια είναι ο ρόλος της μητέρας.

Ωστόσο, για να μπορεί να νιώθει μια μητέρα ψυχικά όμορφα είναι απαραίτητο να νιώθει καλά και ως σύντροφος και ως κόρη και πάνω από όλα ως γυναίκα με τον εαυτό της. Μικρές αλλαγές της καθημερινότητας μπορούν να χρήσουν την έναρξη μια καλύτερης καθημερινότητας.

Πολλοί οι ρόλοι λοιπόν πολλές και οι υποχρεώσεις… Να θυμάστε ότι ο εαυτός σας για να είναι ευτυχισμένος τα έχει ανάγκη.  Άρα αν αποφασίσει να τα κάνει, θα βρει και τον τρόπο… Πάντα υλοποιείται αυτό που οι γυναίκες σκεπτόμαστε, φανταζόμαστε και αγαπάμε. Ας είμαστε συνειδητές λοιπόν στην πιο μεγάλη αλήθεια, την πιο αληθινή από όλες, μια αλήθεια που ισχύει για όλους μας, γυναίκες και άντρες, και αυτή είναι πώς χτίζουμε καθημερινά αυτό που οραματιζόμαστε, ευχόμαστε και αγαπάμε!!

Παναγούλια Ελένη 

Ψυχολόγος