Γιατί η κρουαζιέρα έχει μέλλον για την Ηλεία

Μαζί με τον Πειραιά το Κατάκολο είχε τις λιγότερες απώλειες το 2013 σε σχέση με το 2012 - Οι ενδείξεις που φανερώνουν ότι επίκειται "εκτόξευση" σε λίγα χρόνια

 


Του Χρήστου Βορλόκα

Μέχρι και πριν μια εικοσαετία, το κεφάλαιο «κρουαζιέρα» για την Ηλεία ήταν κάτι άγνωστο στην αναπτυξιακή ζωή του τόπου και στην τοπική οικονομία, αφού τα λιγοστά πλοία που κατέπλεαν στο λιμάνι του Κατάκολου σχεδόν περνούσαν απαρατήρητα. Το Κατάκολο, που σήμερα είναι στη λίστα των σημαντικότερων λιμανιών κρουαζιέρας στη Μεσόγειο, ήταν άγνωστο ακόμη και σε ταξιδιωτικούς πράκτορες που διαμόρφωναν τα προγράμματα κρουαζιέρας.

Φαίνεται ότι το «σινιάλο» στις μεγάλες εταιρίες κρουαζιέρας να χαράξουν ρότα προς το Κατάκολο, δόθηκε σε δύο φάσεις: πρώτα με την κατασκευή των μεγάλων λιμενικών έργων τη δεκαετία του ’90 και κατόπιν με την ανάληψη από τη χώρα μας της Ολυμπιάδας του 2004, όπου η Ολυμπία έγινε ένας περιζήτητος διεθνής προορισμός. Καθοριστική βέβαια υπήρξε και η εξέλιξη του ίδιου του κλάδου της κρουαζιέρας διεθνώς. Ο κλάδος αυτός συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πλέον αναπτυσσόμενους της τουριστικής βιομηχανίας, καθώς η κρουαζιέρα στην αρχή της δεκαετίας του ’80 είχε 1,5 εκατ. επιβάτες και το 2009 έφτασε τα 15,5 εκατ., διατηρώντας πολύ υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Φέτος ο αριθμός των επιβατών παγκοσμίως άγγιξε τα 21,3 εκατομμύρια και η εκτίμηση είναι ότι θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση, πιο πολύ αισθητή μέσα σ’ έναν ορίζοντα πενταετίας, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αύξηση επιβατών από ασιατικές χώρες και λιγότερο από Ρωσία – Ευρώπη. Για το Κατάκολο, βέβαια, αν ξεκινούσε από φέτος μια ραγδαία άνοδος του τουριστικού ρεύματος, θα ήταν εξαιρετικά αμφίβολη η ανταπόκριση του λιμανιού με τις υποδομές που διαθέτει αυτή τη στιγμή.

Λιγότερα αλλά μεγαλύτερα πλοία

Τα πρόσφατα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ένωση Λιμένων Ελλάδας, σύμφωνα με τα οποία το έτος 2013 το Κατάκολο είναι δεύτερο μετά τον Πειραιά στις λιγότερες απώλειες στην κρουαζιέρα, επιβεβαιώνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο του λιμανιού του Πύργου στον τομέα αυτό. Συγκεκριμένα, το λιμάνι του Κατάκολου κατέγραψε στις αφίξεις κρουαζιερόπλοιων μικρή πτώση -8,9% (-6,8% ο Πειραιάς) όταν η Σαντορίνη και η Μύκονος, από τους δημοφιλέστερους προορισμούς παγκοσμίως, κατέγραψαν πτώση -18,9% και -17% αντίστοιχα.

Αν και λιγότερα τα κρουαζιερόπλοια, σε σχέση με το 2012, οι επιβάτες αυξήθηκαν, όπως είχε αναφέρει η «Πρωινή» και σε σχετικό ρεπορτάζ κατά το κλείσιμο του έτους, με στοιχεία του Λιμενικού Ταμείου Πύργου (15.000 περίπου επιβάτες περισσότεροι φέτος). Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρίες κρουαζιέρας νηολογούν όλο και πιο καινούρια πλοία μεγαλύτερης χωρητικότητας επιβατών, στοιχείο που φανερώνει ότι το συγκεκριμένο μοντέλο τουρισμού βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη.

Στο πολύ ενδιαφέρον συνέδριο που διοργανώθηκε πριν μερικές εβδομάδες από το Επιμελητήριο και την Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας διατυπώθηκαν αρκετές προτάσεις και διαπιστώσεις για την κρουαζιέρα. Έχει όμως ενδιαφέρον να εστιάσουμε και σε ορισμένα νέα δεδομένα που θα πρέπει να τα λάβουν υπόψη τους όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τουρισμό αλλά και οι τοπικοί φορείς, ώστε να μην βρεθούμε απροετοίμαστοι μπροστά στην εξέλιξη που εκτιμάται ότι θα έχει -με επιδράσεις και στην Ηλεία- ο κλάδος της κρουαζιέρας.

Παρά τις συγκυριακές αιτίες που οδήγησαν την κρουαζιέρα στη Μεσόγειο σε συγκρατημένες επιδόσεις τα δύο τελευταία χρόνια, με εκτίμηση να υπάρξει συνέχεια και μέσα στο 2014, λόγω των συγκρούσεων σε Συρία και Αίγυπτο, η μεσογειακή κρουαζιέρα αποτελεί τον δεύτερο δημοφιλέστερο προορισμό στον κόσμο, μετά την Καραϊβική.

Εύποροι τουρίστες – νέα «πακέτα»

Το νέο στοιχείο είναι ότι, μέσα στα επόμενα χρόνια, εκτιμάται πως θα υπάρξει στην κρουαζιέρα αύξηση των τουριστών υψηλών εισοδημάτων, όπως δείχνει έρευνα μεγάλης διεθνούς εταιρίας τουριστικών υπηρεσιών. Η έρευνα της εταιρίας Travel Leaders Group αποκαλύπτει ότι οι κρουαζιέρες προτιμούνται μεταξύ των εύπορων τουριστών, οι οποίοι αναζητούν υψηλού επιπέδου ταξιδιωτικές εμπειρίες. Δεν είναι τυχαίο ότι τα νέα κρουαζιερόπλοια «χτίζονται» με βασικό κριτήριο την σχεδόν ακραία πολυτέλεια, σε ορισμένες περιπτώσεις, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των εύπορων τουριστών.

Ένα άλλο δεδομένο είναι ότι πολλές εταιρίες, ανάμεσά τους και ορισμένες από αυτές που τα πλοία τους έρχονται στο Κατάκολο, έχουν μιαν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στρατηγική στον τομέα του μάρκετινγκ, προσελκύοντας όλο και περισσότερους πελάτες, μέσα από καινούρια τουριστικά «πακέτα». Ένα παράδειγμα είναι το «πακέτο» γάμου σε κρουαζιέρα, όπου οι μελλόνυμφοι συνδυάζουν τη σημαντική αυτή στιγμή τους με ένα ταξίδι μαζί με τους προσκεκλημένους τους.

Η πρόταση αυτή κερδίζει έδαφος και αναμένεται να γίνει αποδεκτή από πολλούς μελλοντικούς ταξιδιώτες. Άλλο «πακέτο» είναι το οικογενειακό, όπου με προσιτές τιμές μια οικογένεια μπορεί να ταξιδέψει με μια κρουαζιέρα. Μέχρι και συνέδρια διοργανώνονται πλέον σε κρουαζιέρες, αφού πολλά πλοία δικαίως χαρακτηρίζονται «πλωτές πολιτείες», με τις ανέσεις και τις δυνατότητες που παρέχουν.

Λιμάνι αξιώσεων σε τρία χρόνια
Μπροστά σ’ αυτές τις εξελίξεις για την κρουαζιέρα, το «τρωτό» σημείο για το Κατάκολο δεν είναι άλλο από τις ελλιπείς λιμενικές υποδομές. Παρά τα μεγάλα έργα της περασμένης δεκαετίας στο λιμάνι, η ραγδαία εξέλιξη της κρουαζιέρας δημιούργησε κι άλλες ανάγκες για υποδομές. Η πρόσφατη δημοπράτηση των νέων λιμενικών έργων, είναι ένα γεγονός που δημιουργεί ελπίδες, καθώς, αν δεν υπάρξουν απρόοπτα και καθυστερήσεις στην εξέλιξή τους, μπορεί να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το Πάσχα του 2015.

Μέσα στο 2014 εκτιμάται ότι μπορεί να έχει δημοπρατηθεί και το οδικό έργο σύνδεσης του λιμανιού με την εθνική οδό (παράκαμψη Αγίου Ιωάννη) το οποίο δεν θα είναι έτοιμο νωρίτερα από το 2016. Τα έργα αναμόρφωσης κτιρίων και κοινόχρηστων χώρων στο λιμάνι που έχει αναλάβει ο ΕΟΤ προβλέπεται να ολοκληρωθούν σε επόμενη χρονική περίοδο, καθώς αυτή τη στιγμή δεν έχουν ολοκληρωθεί ούτε οι μελέτες.

Συνολικά το όλο «πακέτο» έργων που αφορά στη βελτίωση των υποδομών στο λιμάνι και τη σύνδεσή του με την εθνική οδό ξεπερνά τα 25 εκ. ευρώ. Είναι ένα ποσό που δικαιούταν πάντα το Κατάκολο ως πρώτη πύλη εισόδου της κρουαζιέρας στην Ελλάδα, όμως οι παράγοντες της κεντρικής εξουσίας άργησαν να καταλάβουν αυτή την κρίσιμη αναπτυξιακή αναγκαιότητα.