Ηλεία: Να διασφαλίσουν οι τοπικοί φορείς τα οικονομικά οφέλη για την περιοχή

Υψηλές οι προσδοκίες από την ιστορία των πετρελαίων στο Κατάκολο και την εγκατάσταση του πετρελαϊκού κολοσσού - Η αλήθεια για τον περιφερειακό φόρο του 5%  την απόδοση του οποίου η κυβέρνηση δεν έχει ακόμα προσδιορίσει
 
Ρεπορτάζ Ελένη Παπαδοπούλου
Είναι γεγονός ότι η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης για την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων στο Κατάκολο με έναν πετρελαϊκό κολοσσό όπως την Energean Oil &Gas ( λεπτομέρειες της σύμβασης παρουσίασε η «Πρωϊνή» στο φύλλο του Σαββάτου) δημιουργεί και αντίστοιχες υψηλές προσδοκίες για οικονομικά οφέλη στην περιοχή. Και από τον Σεπτέμβρη που η εταιρία αναμένεται να εγκατασταθεί στο Κατάκολο, θα ανοίξει και ένας μεγάλος κύκλος ενημερωτικών κατ’ αρχήν συζητήσεων με την τοπική κοινωνία, αλλά και με τους τοπικούς φορείς, με ανοιχτά χαρτιά,  για να διαπιστωθεί το κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί πραγματικά επενδυτική ευκαιρία για την περιοχή και κατά δεύτερον  πώς θα διασφαλιστούν αυτά τα οφέλη, γιατί από ένα σημείο και μετά, η απόδοση τους έχει σχέση και με την συνολική πετρελαϊκή πολιτική της κυβέρνησης.    
Το ότι η  Energean είναι ένας πετρελαϊκός κολοσσός, είναι γεγονός. Κατέχει 4 άδειες έρευνας και δύο ανάπτυξης στην Ελλάδα και είναι η μοναδική εταιρεία που λειτουργεί πεδία υδρογονανθράκων στην χώρα μας. Έχει παράξει 115 εκατ. βαρέλια πετρελαίου και 850 εκατ. κυβικά μέτρα αερίου από τα θαλάσσια πεδία του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας, αφού από το 2007, η Kavala Oil που είχε την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, έγινε θυγατρική της Energean Oil
Η Energean διαθέτει επίσης δύο άδειες έρευνας στην Αίγυπτο. Μετά την απόκτηση των αδειών σε Ιωάννινα και Κατάκολο, η εταιρεία βλέπει τη Δυτική Ελλάδα ως αφετηρία για δραστηριοποίηση στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αδριατικής αναζητώντας, πέρα από το Μαυροβούνιο, ευκαιρίες και σε Κροατία και Αλβανία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δώσει η εταιρία, το  σύνολο των επενδύσεων της Ερευνητικής Φάσης που θα διαρκέσει δύο περίπου χρόνια, θα είναι 15 εκ. ευρώ. Το σύνολο των εκτιμώμενων επενδύσεων στη φάση ανάπτυξης σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος 5 εκ. βαρέλια, θα είναι 50 εκ. ευρώ, οπότε αλλάζουν τα δεδομένα.  Το κοίτασμα πετρελαίου του Κατακόλου  εφόσον αποδειχθεί αξιοποιήσιμο, υπολογίζεται  με τα δεδομένα που υπάρχουν σε 3-5 εκατομμύρια βαρέλια.
Τα έσοδα του Δημοσίου από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων προέρχονται από τη φορολογία (20% συν 5% περιφερειακός φόρος) και το μίσθωμα, που διαμορφώνεται βάσει του ύψους της παραγωγής, των γεωγραφικών, γεωλογικών & λοιπών χαρακτηριστικών της περιοχής, καθώς και του συντελεστή εσόδων και εξόδων.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΕΚΑ για κοίτασμα 100 εκατ. βαρελιών με μέση τιμή 90 δολάρια/βαρέλια, τα έσοδα για το Δημόσιο υπολογίζονται σε περίπου 6 δισ.
Δηλαδή αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα στις τρεις περιοχές τα έσοδα του Δημοσίου μπορεί να φθάσουν σε βάθος χρόνου στα 18 δισ. Βεβαίως το μυστικό, είναι το σε… βάθος χρόνου.
Μετά την 7ετία υπολογίζεται ότι θα αποδοθεί ο περιφερειακός φόρος του 5%  

Διότι, το δημόσιο έχει δύο πλευρές εσόδων. Η μια είναι ο επιχειρηματικός φόρος του 25% που δίδεται όμως μόνο σε περίπτωση κέρδους ( και όχι επί του τζίρου της εταιρίας)  και υπάρχουν και τα δικαιώματα επί της παραγωγής, ώστε το δημόσιο να έχει κάποια έσοδα  ανεξάρτητα από το τι θα βγάζει η εταιρία.  Το 5%, περιφερειακός φόρος- που ενδιαφέρει άμεσα την Ηλεία-  εμπεριέχεται στο 25% του επιχειρηματικού φόρου, όπου το δημόσιο δεσμεύεται να δίνει στην τοπική κοινωνία, είτε στην περιφέρεια είτε στο δήμο. Όμως, στον  νόμο πλαίσιο για τους υδρογονάνθρακες, δεν έχει γίνει  ακόμα η ερμηνεία του για το ποιος παίρνει το 5%. Η περιφέρεια και το διαχειρίζεται η ίδια, ή ο δήμος; Απάντηση δεν έχει δοθεί ακόμα. Ωστόσο στην περίπτωση του Κατακόλου, τα πράγματα είναι πολύ συγκεκριμένα, γιατί όλη η επένδυση και η ζώνη παραχώρησης ανήκει στο δήμο Πύργου άρα θα πρέπει στην ώρα του να το διεκδικήσουν οι τοπικοί φορείς για το πώς θα το διαχειριστούν. Να σημειώσουμε εδώ, ότι η Energean Oil που εκμεταλλεύεται από το 2007 τα κοιτάσματα στην Καβάλα, μόλις τώρα, μετά δηλαδή από 7 χρόνια μπορεί να μιλήσει για κέρδος, ενώ ο περιφερειακός φόρος του 5% δεν έχει ακόμα ισχύσει και δεν έχει αποδοθεί στην Καβάλα.  Επομένως και για την περίπτωση του Κατακόλου, για τον περιφερειακό φόρο 5%, θα γίνει ουσιαστικά λόγος μετά από μια 7ετία και αφού η κυβέρνηση έχει απαντήσει για το ποιος θα τον εισπράττει!
 Σε πρώτη φάση λοιπόν,  το άμεσο  κέρδος θα είναι το οικονομικό όφελος από την οικονομική δραστηριότητα που θα αναπτυχθεί στην περιοχή του Κατακόλου.  Διαμόρφωση εργοταξίου και οικοδομικές εργασίες, διαμονή, διατροφή αρκετών ανθρώπων, προμήθειες , συνέδρια κλπ. Οι  προφανείς θέσεις εργασίας είναι λίγες στην αρχή αλλά όταν η δραστηριότητα προχωρήσει, σίγουρα θα δημιουργηθεί μια   αναπτυξιακή προοπτική για την περιοχή.  Στην Καβάλα από τα 260 άτομα, τα 200 περίπου είναι από την περιοχή, ενώ  αν τελικά προχωρήσει η ιστορία με τα πετρέλαια στο Κατάκολο και το κοίτασμα είναι αξιοποιήσιμο, μπορεί να ανοίξει μια άλλη μεγάλη συζήτηση, αυτό εξαρτάται από την διεκδικητικότητα των τοπικών φορέων, για την δημιουργία ενός νέου τμήματος   στο ΤΕΙ Πύργου σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες όπως εκείνο που υπάρχει στην Καβάλα. Η Καβάλα όπως προαναφέραμε,  μπορεί να μην έχει πάρει ακόμα το μερίδιο από τον περιφερειακό φόρο του  5% επί των κερδών της εταιρίας,  ωστόσο έχει έσοδα 15 εκ. το χρόνο από την οικονομική δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί στην περιοχή.  Επομένως, είναι πολύ σημαντικό το πώς ακριβώς οι τοπικοί φορείς θα εκμεταλλευτούν το γεγονός της υπόθεσης των πετρελαίων στο Κατάκολο.  
Ένα ακόμα σημαντικό κεφάλαιο για την εγκατάσταση της βιομηχανικής μονάδας της εταιρίας πετρελαίων στο Κατάκολο, σε μια περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή, είναι εκείνο της διασφάλισης ότι δεν θα υπάρχει αφενός όχληση που θα μπορούσε να συγκρουστεί με την ανάπτυξη της κρουαζιέρας και αφετέρου ρύπανση.
.

Πατώντας στην εμπειρία του Πρίνου

Όσον αφορά το τελευταίο , η εταιρία διαβεβαιώνει ότι πατώντας πάνω στην εμπειρία του Πρίνου, δεν θα υπάρχει το παραμικρό θέμα ρύπανσης και ότι θα έχει στα χέρια της όλες οι απαραίτητες εξασφαλισμένες περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.  Ο Πρίνος , η ευρύτερη περιοχή της Καβάλας έχει όντως μεγάλα τουριστικά  θέρετρα, παραλίες με γαλάζιες σημαίες, δεν έχει παρεμποδιστεί η τουριστική της ανάπτυξη, ενώ  όπως  επισημαίνουν στελέχη της εταιρίας, η Enrgean  έχει εμπιστοσύνη ότι πουθενά δεν έχει συμβεί το παραμικρό περιστατικό  ρύπανσης, καθώς διαθέτει υψηλά μέτρα προστασίας, ενώ σ εαυτό πάντα συμβάλλουν οι εργαζόμενοι που είναι από την τοπική κοινωνία γιατί θέλουν ο τόπος τους να μείνει αλώβητος. Πάντως και πάνω σε αυτό το θέμα που είναι κεφαλαιώδους σημασίας, οι τοπικοί φορείς θα πρέπει να επιμείνουν και να έχουν τα απαραίτητα εχέγγυα.  
 Τέλος, όσον αφορά το θέμα της όχλησης, η εταιρία έχει δεσμευτεί ότι όλες οι βαριές οικοδομικές εργασίες στην περιοχή του Βιολογικού,  θα ξεκινήσουν μετά το πέρας της τουριστικής περιόδου, όπου θα αρχίσει και η διάνοιξη δρόμων προς τον βιολογικό καθαρισμό. Όταν γίνει η γεώτρηση θα υπάρχει θόρυβος προσωρινός από τις σεισμικές έρευνες, όχι σε σημείο που να είναι άκρως ενοχλητικός. Οι πιο βαριές εργασίες, γεώτρησης και σεισμικών θα γίνουν εκτός τουριστικής περιόδου. Η εγκατάσταση θα είναι μόνιμη όλο το χρόνο και  θα έχει μόνο το θόρυβο μιας γεννήτριας. Άλλωστε η θέση του Βιολογικού δεν έχει επιλεγεί τυχαία, στόχος ήταν να μην υπάρχει ούτε ηχητική ούτε οπτική επαφή με το λιμάνι Κατακόλου όπου ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες η κρουαζιέρα βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη και αποτελεί ένα σημαντικό αιμοδότη για την τοπική οικονομία.  Ακόμα κι όταν φτάσουμε στην γεώτρηση για την εξόρυξη πετρελαίου με ανοιχτό το ενδεχόμενο να στηθεί μέσα στη θάλασσα σε μικρή απόσταση από την ακτή στον Βιολογικό, πλωτή εξέδρα, αυτό δεν έχει ακόμα αποφασιστεί απ’ όσο ξέρουμε, εκπρόσωποι της εταιρίας υποστηρίζουν ότι θα είναι σε σημείο που δεν θα φαίνεται και δεν θα παρεμποδίζει σε καμία περίπτωση τα κρουαζιερόπλοια.
Ίδωμεν λοιπόν, γιατί στην πράξη όλα θα φανούν, ωστόσο το θέμα είναι να ανοίξει νωρίς η συζήτηση με όλους τους εμπλεκόμενους. Δήμος, Λιμενικό ταμείο, Επιμελητήριο, Περιφέρεια και άλλους αρμόδιους φορείς και να υπάρξει πλήρης ενημέρωση εκ μέρους της εταιρίας, η οποία δηλώνει ότι μέσα στα άμεσα σχέδια της, από τον Σεπτέμβρη θα ξεκινήσει σειρά επαφών και θα κάνει ενημερωτικές καμπάνιες.