Ηλεία: Με ευχολόγια δεν θα αποφύγουμε τις πλημμύρες!

Ελλιπής η αντιπλημμυρική προστασία του νομού λόγω έλλειψης πόρων, μέσων και αντιθέτως μεγάλης γραφειοκρατίας - Συνεδρίασε χθες στο Διοικητήριο το Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής προστασίας Π.Ε Ηλείας.

Ρεπορτάζ: Ελένη Παπαδοπούλου

Με τα γνωστά… ευχολόγια  για να μην… πνιγούμε και τούτο το χειμώνα και φυσικά εκτιμήσεις και προβλέψεις δυσοίωνες εκ μέρους  αιρετών αλλά και υπηρεσιακών παραγόντων που συμμετείχαν στην σύσκεψη λόγω της έλλειψης πόρων –αφού  οι δήμοι έλαβαν για αντιπλημμυρική προστασία από… 50-60.000 ευρώ ο καθένας- έλλειψη  μέσων και των εμποδίων που βάζει η γραφειοκρατία,  συνεδρίασε χθες στο Διοικητήριο το Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής προστασίας Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας. 

Φυσικά, το θέμα των κατολισθήσεων που μετά τις φωτιές έγινε πιο έντονο, καθώς και των πλημμυρών που αυτή τη στιγμή είναι το πιο επίκαιρο και το πιο επικίνδυνο αφού η Ηλεία έχει  ποτάμια,  ρέματα και χείμαρρους πολλούς που φουσκώνουν με τις βροχές, ήταν εκείνο που απασχόλησε περισσότερο.

Το ΣΟΠΠ συνεδρίασε υπό την προεδρία του αντιπεριφερειάρχη Ηλείας κ. Χαράλαμπου Καφύρα με αντικείμενο την πρώτη εκτίμηση και τον απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου 2012- 2013  και κυρίως  την λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση πλημμυρών και κατολισθήσεων, χιονοπτώσεων και παγετού το χειμώνα που καταφτάνει. Πάντως ο κ. Καφύρας ανάφερε ότι αναμένουμε έντονα  καιρικά  φαινόμενα που  πιθανόν  να  δημιουργήσουν πλημμυρικά και  κατολισθητικά φαινόμενα για όλους τους παραπάνω λόγους και κυρίως λόγω απουσίας ολοκληρωμένων παρεμβάσεων εξαιτίας της έλλειψης πόρων.

Στην σύσκεψη παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων οι υπεύθυνοι Πολιτικής Προστασίας κ.  Νίκος Αγγελόπουλος από την ΠΔΕ και ο κ. Δημήτρης Κατσαρός από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων, οι δήμαρχοι Κρεστένων, Ολυμπίας και Ανδραβίδας- Κυλλήνης, αντιδήμαρχοι και εκπρόσωποι των δήμων Πύργου, Ήλιδας, Γαστούνης και Πηνείας, οι δασάρχες του νομού και ο Δ/ντής Δασών, οι διοικητές των Π.Υ της Ηλείας, εκπρόσωπος του δεσπότη, ο αστυνομικός Υ/Δ Ηλείας Θ. Μπακάλης και εκπρόσωποι εθελοντικών οργανώσεων του νομού κ.α   

«Καμπανάκι» από Καφύρα για πλημμύρες
Όσον αφορά τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν φέτος, τόνισε ότι ήταν πολύ λιγότερες σε σχέση με άλλα χρόνια και λιγότερα καμένα στρέμματα γης, όμως αυτά θα συζητηθούν την ερχόμενη άνοιξη στο νέο ΣΟΠΠ.  

Το τρέχον σοβαρό θέμα αυτού του χειμώνα, θα είναι οι πλημμύρες, οι πρώτες καταιγίδες έδειξαν ότι απαιτούνται παρεμβάσεις για να τις αποφύγουμε και το γενικό συμπέρασμα είναι ότι χρειάζεται προετοιμασία συντήρησης, καθαρισμός αποστραγγιστικών τάφρων, ποταμών, χειμάρρων & ρεμάτων, καθώς και έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στην Π.Ε. Ηλείας για την αποφυγή & αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινόμενων. 

Ο αντιπεριφερειάρχης χτύπησε «καμπανάκι», τονίζοντας  ότι ο νομός μας επειδή έχει περιβαλλοντικά επιβαρυνθεί από τις πυρκαγιές του 2007, αλλά και λόγω των γενικότερων περιβαλλοντικών αλλαγών, υπάρχει σοβαρότατος κίνδυνος πλημμύρων, κατολισθήσεων, αποσάθρωση εδαφών πολλών οικισμών, καταστροφής υποδομών της Ηλείας, κλπ. Τα αποστραγγιστικά Δίκτυα ευθύνης ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ καθώς και κάποια των Δήμων δεν είναι επαρκώς συντηρημένα  κυρίως λόγω έλλειψης πιστώσεων.

Μετά τις πυρκαγιές του 2007 υπήρξε χρηματοδότηση στην Ν.Α Ηλείας, στους Δήμους, στο ΓΟΕΒ αλλά και στην ΠΔΕ και πραγματοποιήθηκε αντιπλημμυρικό έργο, κυρίως όμως μόνο ως προς το μέρος του καθαρισμού των ποταμών, χειμάρρων και ρεμάτων, στην πεδινη κοίτη και αυτό όχι στο σύνολό του σε όλο το Νομό και σε όλο το μήκος της ροής του, γι αυτό και απαιτείται σήμερα ολοκληρωμένη αντιπλημμυρική προστασία.  

«Η Ηλεία χρειαζόταν 6,5 εκ. ευρώ για αντιπλημμυρική προστασία»

Ο κ. Καφύρας επισήμανε ακόμα ότι « θεωρούμε όμως,  ότι αυτά που έχουν γίνει είναι λίγα, όχι επαρκή και πολλά όχι σωστά και αυτό το λέμε διότι ως Ηλεία χρειαζόμαστε χρηματοδότηση ύψους 6.500.000 € για την ολοκλήρωση των άμεσων και επειγόντων αντιπλημμυρικών έργων, τις οριοθετήσεις των ποταμών, χείμαρρων και  ρεμάτων την μελέτη της επικινδυνότητας του υδρογραφικού δικτύου στο Νομό μας ώστε  να επιλέξουμε τις παρεμβάσεις που θα γίνουν, με τρόπο όμως μόνιμο και σχεδιασμένο.

Το 2013 ως Π.Ε. Ηλείας προβήκαμε σε επεμβάσεις συντήρησης σε χείμαρρους και σε κεντρικά αποστραγγιστικά κανάλια με τα λίγα οικονομικά που είχαμε και με κύριο στόχο τη βελτίωση της απορροής των υδάτων. Όμως, όπως μας έδειξε η τρέχουσα αντιπλημμυρική περίοδος θα έχουμε προβλήματα.

Θα υπάρξουν   έντονα φαινόμενα κατολισθήσεων, μεταφορά στερεών υλικών – λασπορροών, με συνέπεια να πλημμυρίζουν δρόμοι, να φράσσουν μικρά και μεγάλα τεχνικά ,να αποκολλούνται μικροί και μεγάλοι λίθοι και να πέφτουν στο οδικό δίκτυο αλλά και σε οικισμούς, πτώσεις δέντρων με σοβαρότατο κίνδυνο να θρηνήσουμε απώλειες ανθρώπινων ζωών.

Η κατάσταση είναι επιβαρυμένη στο μη επαρκώς συντηρημένο  αποστραγγιστικό  δίκτυο του ΓΟΕΒ  και των ΤΟΕΒ.

Σε πολλές περιοχές της Ηλείας, λόγω του ότι εμφανίζονται έντονα κατολισθητικά φαινόμενα (Φρίξα, Καλό Παιδί, Αρήνη, Ανήλιο, Λέπρεο, Βουλιαγμένη, Πλατιάνα, Γκραίκα, Γρύλλος, Διάσελλα, Αγραπιδοχώρι, Βάλμη, Περιστέρι Αμαλιάδας, Καυκανιά και  αλλού), θα  προκληθούν  σοβαρά προβλήματα τόσο στους ίδιους τους οικισμούς όσο και στο οδικό δίκτυο.

Έντονα κατολισθητικά φαινόμενα θα σημειωθούν σε οικισμούς που βρίσκονται στις παρυφές λόφων ή βουνών και των οποίων κατεστράφη εντελώς η δασική βλάστηση, με συνέπεια. Θα πρότεινα  να έχουμε κεντρική εκτίμηση ότι:

*    Οι ποταμοί μας θα δεχθούν πάρα πολύ μεγαλύτερους όγκους νερού και φερτών υλικών και η παροχή τους θα είναι τεράστια.
*   Αναμένουμε έντονα  καιρικά  φαινόμενα που  πιθανόν  να  δημιουργήσουν πλημμυρικά και  κατολισθητικά φαινόμενα.
*   Πρέπει να  είμαστε  έτοιμοι   για το  χειρότερο και οι περιοχές που πρέπει να  προσέξουμε είναι χώροι που κατοικούν άνθρωποι, δηλαδή μπορεί να κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές ή  να προσβληθεί το πολιτιστικό μας παρελθόν και δεν πρέπει να αποκλειστούν οι οδικές αρτηρίες.
*    Οι επερχόμενες καταστάσεις δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως συνηθισμένες, αλλά με την εκτίμηση ότι θα έχουμε πάρα πολύ δύσκολες  εξελίξεις.»

Γι αυτό ο κ. Καφύρας ζήτησε να είναι σε ετοιμότητα οι δήμοι, οι υπηρεσίες,  η Αστυνομία, ο στρατός και η Πυροσβεστική και κάλεσε τους δήμους να επεμβαίνουν στους ποταμούς με έργα. Τέλος, όσον αφορά τις χιονοπτώσεις και τον παγετό, όπου τα προβλήματα εντοπίζονται στις περιοχές του τέως Δήμου Ανδρίτσαινας (περιοχή Επικούριου Απόλλωνα) και στους τέως Δήμους Λασιώνας και Δίβρης και κυρίως στην Ε.Ο.111., έγινε προμήθεια αλατιού 100 τόνων και θα εναποτεθεί σε χώρους διανομής στην Ανδρίτσαινα, την Λαμπεία και το Πανόπουλο.  Κύριο μέλημα είναι πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις να μην διακόπτεται η κυκλοφορία των βασικών οδικών αρτηριών.

Το πρόβλημα με τα ποτάμια και τους χείμαρρους  
Πολλές συζητήσεις αλλά και διαφωνίες, έχει εγείρει μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών, το «Μνημόνιο Ενεργειών και Δράσεων για Πλημμύρες και Κατολισθήσεις” της Γ.Γ Πολιτικής Προστασίας που επικαιροποιήθηκε από την ΠΔΕ και ειδικότερα αυτό που αφορά τον κατάλογο ποταμών, χειμάρρων και αποστραγγιστικών αποχετευτικών έργων της Ηλείας και τις ζώνες ευθύνης , αφού όπως ειπώθηκε από ορισμένους εκ των παρόντων, δεν κάνει διακριτούς τους ρόλους και την ευθύνη μεταξύ των φορέων.

Ποιος δηλαδή μπορεί να παρεμβαίνει στα ποτάμια και τους χείμαρρους, ποιος στα ρέματα, ποιος κάνει έργα και ποιος έχει την ευθύνη, άλλος είναι στην πεδινή, άλλος στην ορεινή κ.ο.κ  αφού εκτός των δήμων, της ν Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών της ΠΔΕ,  εμπλέκεται η Κτηματική υπηρεσία, το τμήμα Περιβάλλοντος και δημιουργείται μια απίστευτη γραφειοκρατία για το ποιος κάνει τι, χωρίς να μπορούν να συνεννοηθούν. Το αποτέλεσμα; Να μην μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις ουσίας και να πλημυρίζουμε! Το θέμα αυτό έθιξε με παραδείγματα και ο Δ/ντής τεχνικών υπηρεσιών της ΠΕ Ηλειας κ. Μιχάλης Καλογερόπουλος.

Γι αυτό και ο  δήμαρχος Ανδρίτσαινας – Κρεστένων κ., Σάκης Μπαλιούκος στην δική του τοποθέτηση, επανέφερε το θέμα του Αλφειού τονίζοντας ότι πέρα από τα μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα που δρομολογήθηκαν από το δήμο του, ο εργολάβος βέβαια δεν μπορεί να μπει τώρα στο ποτάμι αλλά νοιώθουν ασφάλεια ότι μπορεί να παρέμβει αν υπάρξει ζήτημα, το ποτάμι έμεινε ως έχει χωρίς παρεμβάσεις.

Γι αυτό κατέθεσε πρόταση να μπορούν οι δήμοι να προχωρούν σε ταχεία εκτέλεση αντιπλημμυρικών έργων στις κοίτες των ποταμών και των χειμάρρων σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης όπως ηταν ο δήμος του μέχρι χωρίς την αναμονή ολοκλήρωσης της χρονοβόρας διαδικασίας οριοθέτησης της κοίτης.

Ο αντιδήμαρχος Πύργου κ. Βασίλης Παναγόπουλος από την πλευρά του, τόνισε ότι η πόλη του Πύργου στα χαμηλά σημεία επειδή δεν έχει συντηρηθεί το αποστραγγιστικό δίκτυο του ΓΟΕΒ – ΤΟΕΒ και δεν καθαρίστηκαν οι γράνες, σε μερικά σημεία όμως του Πύργου όπως και στον Αλφειό στην κεντρική διώρυγα γίνεται αυτό τώρα, υπάρχουν πλημμυρικά φαινόμενα.

Ο δήμαρχος Ολυμπίας κ. Θύμιος Κοτζιάς επισήμανε ότι ο δήμος Ολυμπίας υποφέρει και από κατολισθήσεις και πλημμύρες από τα ποτάμια Αλφειό, τον Ενιππέα και τον  Ερύμανθο και οι κοίτες δεν έχουν καθαριστεί, γιατί δεν έχουν τον τρόπο να μπουν στα ποτάμια. Οι αποστραγγιστικές τάφροι του ΦΟΕΒ δεν έχουν καθαριστεί  και το μόνο θετικό είναι το μεγάλο έργο στον Αλφειό που ξεκίνησε ο δήμος Κρεστένων και ωφελείται και η Ολυμπία. Εξέφρασε τπν φόβο του ότι στον κάμπο θα υπάρξουν ξανά πλημμύρες αφού υπάρχει το ιδιότυπο καθεστώς της Κτηματικής.

Ο δήμαρχος Ανδραβίδας –Κυλλήνης κ. Δ. Αρβανίτης τόνισε ότι κάθε χρόνο μόλις μπαίνει χειμώνας εύχονται να βοηθήσει ο… καλός θεός, ελλείψει πόρων, μέσων και γραφειοκρατίας. «Δεν φτάνει μόνο η καλή θέληση ημών και υμών»!

Ο διοικητής της Π.Υ Πύργου κ. Νίκος Νικολόπουλος έκανε μια αποτίμηση του έργου της πυροσβεστικής για την φετινή αντιπυρική περίοδο τονίζοντας ότι ήταν θετική, είχαμε περισσότερες φωτιές και λιγότερες καμένες εκτάσεις. Μεταξύ άλλων επισήμανε ότι  η Πυροσβεστική αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά προβλήματα που έχουν να κάνουν με τα απαρχαιωμένα οχήματά της, έχουν ηλικία μισού αιώνα και ζήτησε να υπάρξει περιφερειακό πρόγραμμα για την αντικατάστασή τους. Επίσης τόνισε ότι απαιτείται υποστήριξη από εναέρια μέσα γιατί φωτιές δεν σβήνουν μόνο από επίγειες δυνάμεις.

Εισηγήσεις έγιναν στην πορεία και από άλλους εκπροσώπους φορέων όπου όλοι εξέφρασαν την ανησυχία τους για το ότι δεν είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε χωρίς προβλήματα το φετινό χειμώνα.