Υψηλοί τόνοι στο Περιφερειακο Συμβούλιο

και βαρύνουσας σημασίας. Πρωτίστως δε η γνωμοδότηση επί της πρώτης φάσης της μελέτης για το χωροταξικό, αλλά και η επερώτηση που είχαν καταθέσει οι τρεις Ηλείοι περιφερειακοί σύμβουλοι ( Ν. Μιχαλόπουλος, Κ. Μπουγάς και Νίκη Κοκκαλιάρη ) για την αξιολόγηση των δομών της Περιφέρειας  Δυτικής Ελλάδας.

Ο κ. Κατσιφάρας αιτιολόγησε την απόφασή του να συμπεριληφθεί η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας μεταξύ των πρώτων που θα αξιολογηθούν με τα γνωστά επιχειρήματα που ανέπτυξε και στους εκπροσώπους των Συλλόγων εργαζομένων στις τρεις Περιφερειακές Ενότητες, περί της δυνατότητας να αξιολογηθούν «εκ των έσω» και όχι να τους επιβληθεί ένα οργανόγραμμα που θα είχε συνταχθεί για άλλες δομές.

Τελικά λόγω  διαμαρτυριών συμβούλων που δεν τους επετράπη να παρέμβουν, ο κ. Καραθανασόπουλος από το ΚΚΕ, ζήτησε να επανέλθει το θέμα προς συζήτηση σε άλλη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, ώστε να υπάρχει ο χρόνος να τοποθετηθούν όλοι ( ο ίδιος δήλωσε ότι συμπίπτουν οι απόψεις του με αυτές των τριών περιφερειακών συμβούλων που κατέθεσαν την επερώτηση, ότι ανοίγει η πόρτα της απόλυσης εργαζομένων μέσω της διαδικασίας της αξιολόγησης).
 
Παρέμβαση Καφύρα για το Χωροταξικό

Παρέμβαση για το θέμα του Χωροταξικού σχεδιασμού έκανε χθες ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας Χαράλαμπος Καφύρας. Δείτε τι ανέφερε:

"Συζητάμε σήμερα ένα πάρα πολύ σοβαρό θέμα σε σχέση με την αξιολόγηση του υπάρχοντος Περιφερειακού Πλαίσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΠΠΣΧΑΑ) και το θεωρώ σημαντικό επειδή η χωροταξία είναι μια διαδικασία επέμβασης του πολιτικού στοιχείου (όπως εμάς τους Περιφερειακού Συμβουλίου) στις διάφορες βαθμίδες ενός κοινωνικού σχηματισμού, που έχει ως στόχο να ρυθμίσει τις αντιθέσεις στο χώρο και η χωροταξία διαμορφώνει το παρόν και προγραμματίζει το μέλλον και εντάσσεται στους πρωταρχικούς σκοπούς του σύγχρονου κοινωνικού κράτους.

Μάλιστα, σύμφωνα με το άρθρο 1 του βασικού νόμου για τον χωροταξικό σχεδιασμό (Ν.2742/1999), ο σκοπός του χωροταξικού σχεδιασμού είναι «η θέσπιση θεμελιωδών αρχών και η θεσμοθέτηση σύγχρονων οργάνων, διαδικασιών και μέσων άσκησης χωροταξικού σχεδιασμού, που προωθούν την αειφόρο και ισόρροπη ανάπτυξη, κατοχυρώνουν την παραγωγική και κοινωνική συνοχή, διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος στο σύνολο του εθνικού χώρου και στις επί μέρους ενότητες του».

Ουσιαστικά ο χωροταξικός σχεδιασμός είναι το Σύνταγμα οργάνωσης του χώρου της Δυτικής Ελλάδας, με θεμελιώδεις κατευθύνσεις στο πρότυπο χωρικής ανάπτυξης, στο αναπτυξιακό πλαίσιο και στην χωροταξική οργάνωση.

Το πρώτο χωροταξικό της Περιφέρειας που εγκρίθηκε το 2003, ερχόμαστε σήμερα – 10 χρόνια μετά – να το αναθεωρήσουμε λαμβάνοντας υπόψη νέα δεδομένα και παραμέτρους όπως οι οικονομικές (κρίση – ύφεση), διοικητικές (Καλλικράτης), κοινωνικές μεταβολές που συνέβησαν αυτά τα χρόνια.

Το Περιφερειακό Χωροταξικό δίνει ένα στίγμα για την ανάπτυξη της Περιφέρειας σε βάθος χρόνου και αυτό είναι ένα ισχυρό εφόδιο για κάθε περιοχή, προκειμένου να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε περισσότερα.  

Επειδή θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό, με την έννοια που προανέφερα, το χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, πιστεύω ότι το θέμα εισάγεται με πρόχειρο τρόπο, χωρίς καμία διαβούλευση με τους φορείς, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με εμάς και με κορυφαίο παράδειγμα ότι δεν έχει ζητηθεί ούτε η γνώμη του ΤΕΕ και για αυτό προτείνω την αναβολή του θέματος και την έναρξη διαβούλευσης, όπως έχω πληροφορηθεί ότι έχουν πραγματοποιήσει άλλες Περιφέρειες όπως αυτή της Κρήτης και της Στερεάς Ελλάδας.

Προτείνω την αναβολή του μέχρι τα μέσα Απριλίου και στο διάστημα αυτό να γίνουν συσκέψεις σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, καθώς και με τους Δήμους και τους Φορείς και να υπάρξει σύμβουλος σε αυτή την προσπάθεια το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας.

Βέβαια στο θέμα αυτό υπάρχει ο αντίλογος ότι θα υπάρξει και επόμενο στάδιο γνωμοδότησης, διότι συζητάμε αυτή την περίοδο το Α1 στάδιο της Μελέτης Αναθεώρησης του Περιφερειακού Πλαισίου και θα υπάρξει η Β Φάση που θα αφορά την πρόταση αναθεώρησης – εξειδίκευσης του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου, που μάλιστα αυτή τοποθετείται στις αρχές του 2014.
Επί του θέματος θέλω να πω το εξής. Είχαμε τη δυνατότητα να είχαμε προβεί σε διαβούλευση γιατί τα χρονικά περιθώρια υπήρχαν. Η εισαγόμενη προς ψήφιση γνωμοδότηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο της μελέτης «ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ – ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ», δεν αποτυπώνει την υπάρχουσα κατάσταση μόνο, αλλά προβαίνει :
-    σε αξιολογήσεις της εφαρμογής των ΠΠΧΣΑΑ
-    σε εκτιμήσεις εφαρμογής του
-    αλλά κυρίως, σε αξιολογήσεις των κατευθύνσεων των θεσμοθετημένων ΠΠΧΣΑΑ
που ουσιαστικά βγάζεις συμπεράσματα που καθορίζουν την πορεία αναθεώρησης των νέων χωροταξικών σχεδίων και προβαίνει στην βασική εκτίμηση ότι δεν χρειάζεται αναθεώρηση του Περιφερειακού Πλαισίου.

Χωρίς να έχω μελετήσει επισταμένως την συγκεκριμένη μελέτη, διότι πρόκειται περί ενός ογκοδεστάτου κειμένου 600-700 σελίδων, με εκτιμήσεις, συμπεράσματα, προτάσεις, χάρτες, Νόμους κ.λ.π. και επειδή πιστεύω ότι πάρα πολύ λίγοι από εμάς έχουν προσεγγίσει ουσιαστικά το θέμα αυτό, λόγω μικρού χρονικού διαστήματος που εισάγεται ένα τόσο σοβαρό θέμα, επαναλαμβάνω την πρόταση μου για αναβολή του θέματος.
Ορισμένες γενικές παρατηρήσεις που θα ήθελα να κάνω, είναι οι εξής :

 Η μελέτη δεν αναλύει τους λόγους για τους οποίους δεν εφαρμόστηκε το ισχύον ΠΠΧΣΑΑ ώστε να αποφευχθεί ξανά το ίδιο φαινόμενο.

Δεν απαντά στο μείζον ερώτημα κατά πόσο η εφαρμογή του προηγούμενου χωροταξικού σχεδίου συνδέθηκε με το ΕΣΠΑ το οποίο εκτελείται και πως η περιορισμένη αναθεώρηση του, μέσα από αυτή τη διαδικασία που ακολουθούμε σήμερα, θα ληφθεί υπόψη και θα έχει σχέση με την νέα Προγραμματική περίοδο και την νέα Περιφερειακή, Αναπτυξιακή Στρατηγική για την περίοδο 2014-2020 (νέο ΕΣΠΑ) και για την οποία έχει ξεκινήσει ήδη ο διάλογος.

Η μελέτη θεωρεί δεδομένη και αμετάβλητη τη διοικητική οργάνωση της Περιφέρειας, ενώ έχουν κατατεθεί προτάσεις και σκέψεις για μια νέα διοικητική οργάνωση, σε επίπεδο Περιφερειών (όπως αυτή της ενιαίας Περιφέρειας Πελοποννήσου), αλλά και σε επίπεδο Δήμων για την ανάγκη αλλαγής ορισμένων διοικητικών ορίων.

Καθορίζει προτεραιότητες και σημαντικά έργα που έχουν να κάνουν με το μέλλον του κάθε Νομού ξεχωριστά, όπως θέτει τα ζητήματα :

o    Της σύνδεσης του λιμένος Πατρών με την Αρχαία Ολυμπία (σ.150 τεύχος ΙΙ)

o    Της ενεργοποίησης επιχειρηματικών πάρκων στη Βόρεια Ηλεία (πού και με πρόταση τίνος;)

o    Ότι έχει επιφυλάξεις για το θέμα του αεροδρομίου της Ανδραβίδας και ότι πρέπει να συνδυαστεί με το αεροδρόμιο του Αράξου με κριτήρια συνδυασμένης βιωσιμότητας, ενώ αυτό έχει ήδη απαντηθεί από το Master Plan που έχει εκφωνήσει η ΥΠ.Π.Α και το θέμα βρίσκεται στη διαδικασία εκπόνησης της μελέτης κόστους οφέλους, την οποία ήδη έχει κινήσει το Υπουργείο.

o    Των λιμενικών υποδομών που δεν εντάσσονται σε υποδομές διεθνούς και εθνικής σημασίας.

o    Των επιπτώσεων από τις καταστροφικές πυρκαγιές το 2007, ενώ τίθεται σαν γεγονός, δεν αντιμετωπίζεται η δραματική μείωση του πληθυσμού και ούτε προτείνονται μέτρα ενίσχυσης των πυρόπληκτων περιοχών.

o    Στα συγκριτικά πλεονεκτήματα, δεν αναφέρεται με την βαρύτητα που της αρμόζει, η ύπαρξη της Αρχαίας Ολυμπίας και του παγκόσμιου ρόλου και χαρακτήρα της.

o    Ενώ εκτιμάται ότι υπάρχουν «εντεινόμενες ενδοπεριφερειακές ανισότητες της Περιφέρειας», δεν καθορίζονται οι τρόποι και οι πολιτικές ώστε αυτό να ξεπεραστεί, αλλά θεωρώ ότι η ίδια η πρακτική εφαρμογής του ΠΠΧΣΑΑ θα συνεχιστεί και στο μέλλον, δημιουργώντας ένα πατρινοκεντρικό μοντέλο.

Κύριοι Συνάδελφοι,

Θεωρώντας το σημερινό θέμα που συζητάμε σαν ένα από τα κορυφαία θέματα που μας
απασχολούν και θα μας απασχολήσουν και στο μέλλον και που αφορά τον χωροταξικό σχεδιασμό, διότι πρέπει να εντοπιστούν και να αξιολογηθούν οι λανθασμένες προβλέψεις που δεν επαληθεύτηκαν, προτάσεις που είτε δεν υλοποιήθηκαν, είτε αντιμετώπισαν προβλήματα στην υλοποίηση τους και να αναλυθούν πως όλα αυτά λειτούργησαν σε βάρος της ανάπτυξης, της ΠΔΕ γενικότερα, είτε σε κάθε Νομό συγκεκριμένα.

Εγω προτείνω, εκτός από την ανάγκη διαβούλευσης, να οδηγηθούμε στην τροποποίηση τόσο του ΠΠΧΣΑΑ όσο και των υπερκείμενων σχεδιασμών του Γενικού και των Ειδικών Εθνικών Χωροταξικών Σχεδίων και μάλιστα προτείνω ως Φορέα Σχεδιασμού των Περιφερειακών Χωροταξικών τις αιρετές Περιφέρειες, δηλαδή εμάς, όπως είναι απόφαση και του πρόσφατου συνεδρίου μας, της ΕΝ.ΠΕ.   

Άλλωστε η αναθεώρηση του χωροταξικού, στηρίζεται και αξιοποιεί τον Καλλικράτη, το σχεδιασμό της Ε΄ προγραμματικής περιόδου, και την εκπόνηση των Επιχειρησιακών Σχεδίων μας. Θέματα δηλαδή αρμοδιότητας και διαχείρισης της Περιφέρειας. Αυτός λοιπόν ο ισχυρός ρόλος της αιρετής Περιφέρειας την καθιστά εκ των πραγμάτων πρωταγωνιστή αναπτυξιακού σχεδιασμού και το κράτος θα πρέπει να θωρακίσει θεσμικά αυτόν τον ρόλο.