Εκδήλωση μνήμης στα Φονικά για τους 23 πατριώτες που εκτέλεσαν τα ναζιστικά στρατεύματα

τιμά τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας με μια λιτή εκδήλωση μνήμης, την Κυριακή στις 10 το πρωί.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Μνημείο Εθνικής Αντίστασης που έχει αναγείρει ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Ωλένης στο σημείο του επαρχιακού δρόμου Καράτουλα – Μουζακίου, όπου έγινε η εκτέλεση, και το οποίο αποτελεί για ολόκληρη την περιοχή μνημείο-σύμβολο των αγώνων για την εθνική ανεξαρτησία και την ειρήνη.

Το Ιστορικό

Ο νομός Ηλείας έδωσε το δικό του παρών στην αντίσταση κατά της γερμανικής κατοχής. Ήδη από τον Μάιο του 1943, με τη δημιουργία αντάρτικου κινήματος και με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ να ελέγχουν την ορεινή  Ηλεία, οι κατακτητές περιορίζονταν στις πόλεις του πεδινού τμήματος. Ένα χρόνο μετά αναφέρεται ότι ο τέως δήμος Ωλένης δέχεται αλλεπάλληλες επιδρομές (στο Αρβανίτη, στο Μαυρομάτη, την Ψιλή Ράχη, στο Τουρκοσκάλι κ.α.) από τα γερμανικά στρατεύματα, που στο διάβα τους ρήμαζαν τα πάντα,  εκδικούμενοι τους κατοίκους της περιοχής, ένα σημαντικό μέρος των οποίων είχε προσχωρήσει στις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ.

Το αποκορύφωμα του μίσους και του παραλογισμού των κατακτητών γράφεται στη θέση «φονικά» του δήμου Ωλένης. Σύμφωνα με μαρτυρίες ντόπιων, από νωρίς το πρωί στις 14 Ιουλίου του 1944, ημέρα Παρασκευή, λίγο πάνω από το γεφύρι που βρίσκεται στην περιοχή, οι Γερμανοί στήνουν ενέδρες, για να συλλάβουν οποιοδήποτε ανύποπτο άνθρωπο που θα περνούσε από εκείνο το σημείο. Οι όμηροι που πιάστηκαν μέχρι το μεσημέρι περίπου 23 (μεταξύ των οποίων γέροι, γυναίκες και παιδιά) θα οδηγηθούν το απόγευμα λίγο πιο πάνω στο τόπο της θυσίας. Από εκεί και μετά ακολουθεί η γνωστή σε όλους τους Έλληνες φρικτή εικόνα του πολέμου, με τους ομήρους να διατάσσονται σε φάλαγγα και τους στρατιώτες να λαμβάνουν θέση παράλληλη προς αυτούς και να τους εκτελούν.

Ο Ντίνος Γιαννακόπολος κατάφερε να ξεφύγει, καθώς και ο μόλις 17 χρόνων Δήμος Βασιλόπουλος, που έτρεξε και πρόφτασε να κρυφτεί στο δάσος. Επίσης σώθηκε ο Μέλτης Αγριδιώτης, ο οποίος βαριά τραυματισμένος παρέμεινε αρκετές ώρες μαζί με τα πτώματα των αδικοχαμένων πατριωτών του έως ότου αποχωρήσει το εκτελεστικό απόσπασμα. Τα περισσότερα από τα θύματα προέρχονταν από το χωριά Χειμαδιό και Καράτουλα.