Ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα με τον ανασχηματισμό

Ποια είναι τα τρία σενάρια με τις πιθανές ημερομηνίες και ποια τα πρόσωπα που μένουν και φεύγουν - Το απόγευμα τετ-α-τετ Σαμαρά-Βενιζέλου

Ανοικτά είναι όλα τα ενδεχόμενα γύρω από τον ανασχηματισμό τόσο όσον αφορά στον χρόνο που θα γίνει, όσο και σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα. 

Όσο ο κ. Αντώνης Σαμαράς καθυστερεί να πάρει και να ανακοινώσει τις αποφάσεις του η κυβέρνηση του παρουσιάσει συμπτώματα παράλυσης. Οι υπουργοί του έχουν κατεβάσει τα μολύβια και τηλεφωνούν σε δημοσιογράφους και συναδέλφους τους προσπαθώντας να εξακριβώσουν εάν μένουν ή φεύγουν ή και να επιχειρηματολογήσουν υπέρ της παραμονής τους. 

Τα σενάρια μέχρι στιγμής είναι τρία: 

- το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει ότι σήμερα το πρωί ο κ. Σαμαράς και οι συνεργάτες του θα αρχίσουν τα τηλέφωνα σε υπουργούς και βουλευτές ώστε αύριο και πριν αναχωρήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για προγραμματισμένο ταξίδι του να ορκιστεί η νέα κυβέρνηση και προχωρήσουν οι τελετές παράδοσης-παραλαβής. Βασικό επιχείρημα υπέρ αυτής της εκδοχής είναι ότι εφόσον άνοιξε το θέμα, όσο συντομότερα γίνει ο ανασχηματισμός, τόσο το καλύτερο, για να αρχίσει η κυβέρνηση να δουλεύει. Άλλωστε όσο το θέμα σέρνεται, μόνο ζημιά προκαλεί. 

- το δεύτερο σενάριο που συγκεντρώνει κάποιες πιθανότητες είναι ότι ο ανασχηματισμός θα γίνει στο τέλος του επόμενου τριημέρου, αφού όπως είχε δηλώσει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, χρειάζεται προεργασία και επιπλέον υπάρχουν επιπλοκές κυρίως σε ό,τι αφορά το υπουργείο Oικονομικών. 

- υπάρχει το ακραίο σενάριο που πλέον συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες ότι ο ανασχηματισμός θα πάει ακόμη πιο πίσω, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός του πρωθυπουργού πριν παρέμβει με τις δημόσιες δηλώσεις του ο κ. Βαγγέλης Βενιζέλος και δημιουργήσει τετελεσμένα. 

Ο κ. Σαμαράς πάντως χθες μετά τη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Γραμματείας αρνήθηκε να πει οτιδήποτε στους δημοσιογράφους που ρωτούσαν πιεστικά. Με χιούμορ απέφυγε τις ερωτήσεις τους λέγοντας ότι «ο ανασχηματισμός είναι προνόμιο του πρωθυπουργού». 

Το μόνο βέβαιο μέχρι χθες το απόγευμα ήταν ότι η μεγαλύτερη δυσκολία είναι γύρω από το υπουργείο Οικονομικών. Επίσης άνθρωποι που μιλούν με τον πρωθυπουργό λένε ότι δεν είναι στις προθέσεις του να βάλει στην κυβέρνηση τους υποψήφιους περιφερειάρχες και δημάρχους που δεν πέτυχαν να εκλεγούν στις αυτοδιοικητικές. Μία ακόμη σχεδόν βέβαιη πληροφορία είναι ότι ο κ. Σταύρος Παπασταύρου δεν θα πάει στην κυβέρνηση αλλά θα παραμείνει στο Μέγαρο Μαξίμου στο πλευρό του κ. Σαμαρά. Επιπλέον οι συνεργάτες του πρωθυπουργού απορρίπτουν κατηγορηματικά το σενάριο να αναλάβει ο ίδιος ο πρωθυπουργός το υπουργείο Οικονομικών. 

Παρασκήνιο και φήμες 

Ενώ το παρασκήνιο και οι φήμες οργιάζουν το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου αρνείται να πει οτιδήποτε. Ακόμη και γύρω από την θέση του υπουργού Οικονομικών μέχρι χθες το βράδυ όλα τα ενδεχόμενα ήταν ανοικτά. Τόσο η αντικατάστασή του κ. Γιάννη Στουρνάρα και η μεταπήδησή του στην Τράπεζα της Ελλάδας όσο και η παραμονή του μέχρι την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης του χρέους και η μετακόμισή του στις Βρυξέλλες στην θέση του Έλληνα επιτρόπου. Ο κ. Σαμαράς προτιμούσε την παραμονή του αλλά τα πράγματα άλλαξαν από τις διαρροές που έκανε ο ίδιος ο κ. Στουρνάρας παρότι τώρα δηλώνει ότι είναι στην διάθεση του πρωθυπουργού. Με δεδομένο ότι η οικονομική πολιτική δεν θα αλλάξει όπως φρόντισε να ξεκαθαρίσει και ο κ. Σόιμπλε, δεν έχει νόημα η αντικατάστασή του. Αντίθετα ο κ. Στουρνάρας είναι το πλέον ενδεδειγμένο πρόσωπο για να συνεχίσει για τον επιπλέον λόγο ότι γνωρίζει τα θέματα και τον εμπιστεύεται η Τρόικα και το Βερολίνο. Από την τύχη του κ. Στουρνάρα θα εξαρτηθούν και οι δύο άλλες θέσεις του Επιτρόπου και του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. 

Τα πρόσωπα 

Κατά τα λοιπά με τον ανασχηματισμό ο κ. Σαμαράς θα προσπαθήσει να σηματοδοτήσει την εποχή μετά «το τέλος των μνημονίων» όπως επαναλαμβάνει σε όλες τις δημόσιες δηλώσεις του και παράλληλα να διορθώσει λάθη και παραλείψεις αλλά και να βελτιώσει τις σχέσεις της ΝΔ με κοινωνικές κατηγορίες που την αποδοκίμασαν στις ευρωεκλογές. Φυσικά έχει να λάβει υπόψη του και τον εταίρο του στην κυβέρνηση κ. Βενιζέλο ο οποίος βιάζεται και επιπλέον ζητά αυξημένη συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ.

Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται ότι μένουν στα υπουργεία τους ο κ. Βενιζέλος στο Εξωτερικών, ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος στο Αμύνης, η κα Όλγα Κεφαλογιάννη στο Τουρισμού και πιθανόν ο κ. Γιάννης Μανιάτης στο Ενέργειας με αναπληρωτή τον κ. Βασίλη Κικίλια στην θέση του κ. Σταύρου Καλαφάτη ο οποίος δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει στην κυβέρνηση.

Ευχαριστίες για τις υπηρεσίες που προσέφεραν φέρονται ότι θα εισπράξουν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Θανάσης Τσαυτάρης, ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο υπουργός Υγείας κ. Άδωνης Γεωργιάδης, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Γιάννης Μιχελάκης, ο υπουργός Πολιτισμού κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος.

Εντός κυβέρνησης στα υπουργεία τους ή σε άλλα ανάλογα και με τις καραμπόλες φέρονται να μένουν οι κ.κ. Κυριάκος Μητσοτάκης -που σημαίνει ότι μένει εκτός η κα Μπακογιάννη αφού δεν χωρούν δύο από την ίδια οικογένεια- ο κ. Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και με ερωτηματικό ο κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης καθώς και  ο κ. Μιχάλης Χρυσοχοίδης. Φυσικά και ο κ. Δημήτρης Σταμάτης ως υπουργός Επικρατείας.

Υπό μετακίνηση φέρεται και ο κ. Σίμος Κεδίκογλου.

Στους υπό ένταξη με βεβαιότητα φέρεται ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος και ενδεχομένος ο κ. Χρήστος Αηδόνης προκειμένου να διευρυνθεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Πιο δύσκολη είναι η ένταξη βουλευτών της ΔΗΜΑΡ όπως οι κ.κ. Βασίλης Οικονόμου και Γρηγόρης Ψαριανός. Ενώ οι διαδικασίες στην ΔΗΜΑΡ όπως άλλωστε και στους ΑΝΕΛ δεν έχουν ξεκαθαρίσει ο πρωθυπουργός δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι παρεμβαίνει στα εσωτερικά άλλων κομμάτων προκειμένου να ενισχύσει τις διαλυτικές τάσεις για να εξυπηρετήσει τα κομματικά του συμφέροντα. Πάντως όλες οι προβλέψεις για πρόσωπα και θέσεις ενδέχεται να αλλάξουν αφού η εμπειρία έχει δείξει ότι πολλά καθορίζονται κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή από πιέσεις που ασκούνται εντός αλλά και εκτός κυβέρνησης. 

Τετ – α – τετ Σαμαρά με Βενιζέλο

Το απόγευμα της Τετάρτης θα συναντηθεί ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο. Η συνάντηση δεν θα έχει αντικείμενο τον ανασχηματισμό καθώς οι δύο άνδρες θα βρεθούν σε δείπνο που θα παραθέσει η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας στο πλαίσιο των «Ποσειδωνίων».

Την ναυτιλιακή έκθεση «Ποσειδώνια» εγκαινίασε ο πρωθυπουργός την Δευτέρα όπου απηύθυνε χαιρετισμό.

Ο κ. Βενιζέλος μετά την επιστροφή του από το ταξίδι του σε Βιέννη και Βαρσοβία θα μεταβεί σχεδόν αμέσως στο χώρο της έκθεσης για να παραστεί στο δείπνο.  

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος μετά τη σύσκεψη που είχε με τον πρωθυπουργό την προηγούμενη Πέμπτη επιβεβαίωσε ότι ο ανασχηματισμός είναι μία από τις πρώτες κινήσεις των δύο αρχηγών των κυβερνητικών κομμάτων, μετά τις εκλογές. Ωστόσο αποσύνδεσε το χρόνο ανακοίνωσής του από τη λήξη της Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ λέγοντας πως «δεν είναι το κριτήριο η λήξη της Προεδρίας με την τυπική έννοια του όρου, αλλά πάντως, πρέπει να λάβουμε υπόψη και ορισμένες υποχρεώσεις που έχουμε ως Προεδρία».

Σύμφωνα με το πρόγραμμα της ελληνικής Προεδρίας, οι υποχρεώσεις των υπουργών τελειώνουν ουσιαστικά τις επόμενες δεκαπέντε ημέρες, ενώ για το χρόνο του ανασχηματισμού θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν το πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια.

Συγκεκριμένα, ο κ. Παπούλιας αναχωρεί την Πέμπτη το απόγευμα για την Νορμανδία και επιστρέφει το Σάββατο το μεσημέρι. Αυτό σημαίνει πως δεν θα μπορεί να ορκιστεί η νέα κυβέρνηση το διάστημα της απουσίας του. Άρα είτε ο ανασχηματισμός θα ανακοινωθεί σήμερα και η ορκωμοσία των υπουργών θα γίνει την Πέμπτη το πρωί, είτε η ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης θα γίνει από το απόγευμα του Σαββάτου και μετά.

Να σημειωθεί επίσης πως απών είναι και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος, όμως, επιστρέφει σήμερα στις 7 το απόγευμα από τη Βαρσοβία.
 

Το πρόγραμμα του Γιάννη Στουρνάρα

Επίσης, την επόμενη Τετάρτη στις 11 Ιουνίου ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας πρόκειται να επισκεφτεί το Βερολίνο μετά από πρόσκληση του Γερμανού ομολόγου του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Επομένως, αν ο κ. Στουρνάρας αποχωρήσει από το υπουργείο, ο ανασχηματισμός θα έχει γίνει πριν το προγραμματισμένο ταξίδι στη Γερμανία (Κυριακή ή Δευτέρα ή Τρίτη) ή θα ανακοινωθεί μετά.

Ακόμα και στην περίπτωση που ο κ. Στουρnάρας δεν αποχωρήσει από το υπουργείο Οικονομικών θα είναι δύσκολο να υπάρξουν ανακοινώσεις ανασχηματισμού, ενόσω αυτός θα βρίσκεται στη γερμανική πρωτεύουσα. Να σημειωθεί πως εκείνη ακριβώς την ημέρα θα γίνει γνωστή η πρόταση του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας της Ελλάδος για το όνομα του νέου κεντρικού τραπεζίτη. Έτσι, αν ο κ. Στουρνάρας μετακομίσει για τα επόμενα έξι χρόνια στην Τράπεζα της Ελλάδος, τότε ο ανασχηματισμός θα πρέπει να έχει προηγηθεί.

Σύμφωνα με συνεργάτες του υπουργού Οικονομικών δεν αποκλείεται ο κ. Στουρνάρας να χρειαστεί να λείψει κάποια από τις επόμενες ημέρες –μέχρι την Τετάρτη – κάτι που θα προσδιορίσει ενδεχομένως και την ημέρα του ανασχηματισμού.   
 

Οι υποχρεώσεις των υπουργών

Σημαντική παράμετρος, αν και όχι καθοριστική, είναι και οι υποχρεώσεις της χώρας στην Προεδρία της ΕΕ, όπως διαμηνύουν κυβερνητικοί παράγοντες . Τις επόμενες δύο ημέρες έχουν προγραμματίσει να λείπουν από την Αθήνα τέσσερις υπουργοί. Αύριο Πέμπτη ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης θα βρίσκεται στο Λουξεβούργο και θα συμμετέχει στη συνάντηση του Συμβουλίου Μεταφορών, Τηλεπικοινωνιών και Ενέργειας. Εντούτοις η απουσία του κ. Χρυσοχοΐδη δεν φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα καθώς συγκλίνουσες πληροφορίες αναφέρουν πως παραμένει στη θέση του και άρα κατά πάσα πιθανότητα δεν θα χρειαστεί να ορκιστεί.

Την Πέμπτη και την Παρασκευή έχουν προγραμματίσει να βρίσκονται στο Λουξεβούργο, επίσης,  ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Δικαιοσύνης Χαράλαμπος Αθανασίου και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Λεωνίδας Γρηγοράκος. Οι τρεις παραπάνω θα συμμετέχουν στη συνάντηση  του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Και μπορεί ο κ. Αθανασίου, σύμφωνα με πληροφορίες, να έχει εκδηλώσει την επιθυμία να μην συμμετέχει στο νέο υπουργικό σχήμα, όμως ο κ. Δένδιας προαλείφεται για νευραλγικό υπουργείο. Η απουσία του δεν αποτελεί τυπικά πρόβλημα για τον ανασχηματισμό, καθώς θα μπορεί να ορκιστεί αργότερα, όμως θα ήταν καλό, στην περίπτωση που μετακινηθεί, να βρίσκεται στην Αθήνα κυρίως για επικοινωνιακού λόγους. Την Πέμπτη 5 Ιουνίου απασχολημένη με τις υποχρεώσεις της Ελληνικής Προεδρίας θα είναι και η αναπληρώτρια υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Εύη Χριστοφιλοπούλου, όμως η Συνάντηση Διευθυντών Ινστιτούτων και Σχολών Δημόσιας Διοίκησης που θα συμμετέχει, θα πραγματοποιηθεί στο Ζάππειο και άρα θα είναι διαθέσιμη.

Την επόμενη Τρίτη και Τετάρτη, στις 10 και 11 Ιουνίου οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας κκ Βενιζέλος και Αβραμόπουλος θα είναι απασχολημένοι με την συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ και των χωρών – μελών του Αραβικού Συνδέσμου, καθώς και με τη διημερίδα για τη Βιωσιμότητα στην Άμυνα. Ωστόσο η παρουσία τους εκεί δεν θα αποτελεί, επίσης, πρόβλημα, αφού αφ’ ενός θα βρίσκονται στην Αθήνα και αφ’ ετέρου και οι δύο, κατά πάσα πιθανότητα, θα κρατήσουν τα υπουργεία τους.

Ο Γιάννης Μανιάτης στις 12 Ιουνίου, δηλαδή την επόμενη Τετάρτη, θα χρειαστεί να ταξιδέψει ως το Λουξεμβούργο στη Συνάντηση του Συμβουλίου Περιβάλλοντος, όμως και αυτός θεωρείται αμετακίνητος.

Από αυτήν την ημερομηνία και μετά ξεκινούν τα προβλήματα. Στις 16 Ιουνίου ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης θα πρέπει να συμμετέχει στη συνάντηση του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας στο Λουξεμβούργο, όμως μέχρι τότε ο ανασχηματισμός πιθανότατα να έχει γίνει και, άρα, να μεταβεί εκεί ο νέος υπουργός, καθώς ο κ. Τσαυτάρης μάλλον θα αποχωρήσει από την κυβέρνηση. Τρεις ημέρες μετά, την Πέμπτη 19 Ιουνίου συνεδριάζει το Συμβούλιο Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής, Υγείας και Καταναλωτών στο Λουξεμβούργο, όπου θα πρέπει να μεταβούν οι τρεις αρμόδιοι υπουργοί. Την ίδια ημέρα είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση του Eurogroup και την επομένη, στις 20 Ιουνίου, συνεδρίαση του Ecofin, όπου το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα συμμετέχει ή όχι ο κ. Στουρνάρας.