Η ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας στην προσχολική ηλικία

Περίοδος διακοπών για τα μικρά μας παιδάκια. Σε ένα περίπου μήνα όμως από τώρα θα κλιθούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σχολικού περιβάλλοντος, είτε αυτό είναι ο παιδικός σταθμός, είτε το νηπιαγωγείο, είτε το Δημοτικό. Ποιά είναι λοιπόν η εικόνα που πρέπει να παρουσιάζει ένα παιδί προσχολικής ηλικίας και ένα παιδάκι που θα πάει στην Ά Δημοτικού;

  Υπάρχουν κάποια αναπτυξιακά ορόσημα, τα οποία μας δείχνουν αν ένα παιδί αναπτύσσεται εντός φυσιολογικών ορίων στον τομέα του λόγου και της ομιλίας και τα οποία θα πρέπει να λαμβάνουμε υπ’ όψιν, ώστε αν παρατηρήσουμε κάποια σημαντική απόκλιση να απευθυνθούμε σε κάποιον ειδικό για αξιολόγηση.

1 έτους: το παιδί αντιδρά στα ακουστικά ερεθίσματα, διατηρεί βλεμματική επαφή, ανταποκρίνεται στο όνομά του, χαμογελά και ξεκινά να παράγει τις πρώτες του λεξούλες.
2 ετών: το λεξιλόγιο του παιδιού διαθέτει 20- 50 λέξεις, υπακούει σε απλές εντολές, σχηματίζει φράσεις δύο λέξεων και αναπτύσσει το συμβολικό παιχνίδι (π.χ. βάζει τα κουκλάκια να κοιμηθούν).
3 ετών: το παιδί παράγει απλές προτάσεις, ρωτά και απαντά.
4 ετών: το παιδί παράγει σύνθετες προτάσεις, απαντά σε όλα τα είδη ερωτήσεων, οι συνομιλητές κατανοούν τι λέει και διηγείται εμπειρίες και ιστορίες.
5 ετών: το παιδί πλέον έχει ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό τους ήχους που χρησιμοποιεί και συνεννοείται άψογα με το περιβάλλον του. Ακόμα έχει μάθει την αλφαβήτα και τους βασικούς αριθμούς ( 1- 10), ξέρει να γράφει το όνομά του και να ζωγραφίζει με απλά σχέδια (π.χ. σπιτάκι, ανθρωπάκι, ήλιο, δέντρο, λουλούδι).
Φυσικά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό και γι’ αυτό μπορεί να υπάρξουν διακυμάνσεις σχετικά με το χρόνο που κατακτά κάποιες από τις προαναφερθείσες δεξιότητες.

Πότε πρέπει να απευθυνθούμε σε Λογοθεραπευτή;
Όταν το παιδί:
Είναι 1 έτους αλλά δεν έχει βαβίσει.
Είναι 2 ετών αλλά δεν δημιουργεί φράσεις 2 λέξεων.
Είναι 3 ετών αλλά δεν έχει παράγει ακόμα λόγο. Συνεννοούμαστε με νοήματα.
Είναι 3,5 ετών και όταν μιλάει δυσκολεύεται να αναπνεύσει ή μπλοκάρει ή επαναλαμβάνει συλλαβές/ λέξεις.
Είναι 4 ετών αλλά δεν μιλάει καθαρά.
Είναι 5 ετών και στο νηπιαγωγείο δυσκολεύεται να μάθει τις φωνούλες/ γραμματάκια ή τους αριθμούς.
Πηγαίνει στο νηπιαγωγείο αλλά η προσοχή του διασπάται πολύ εύκολα και δεν μπορεί να συγκεντρωθεί στην τάξη.
Πηγαίνει στην Ά Δημοτικού και δυσκολεύεται στα μαθήματα.

 Η ιδανική χρονική περίοδος για να ξεκινήσουμε την παρέμβαση σε ένα παιδί είναι από τα 2 έως 4 έτη της ζωής του. Οποιαδήποτε δυσκολία παρουσιαστεί σε αυτό το διάστημα πρέπει να μελετηθεί, προκειμένου να βρεθεί η πιο σωστή και κατάλληλη λύση, ανάλογα πάντα με το παιδί. Η έγκαιρη και έγκυρη παρέμβαση διευκολύνει το παιδί στην  καθημερινότητά του, κάνοντάς το λειτουργικό. Λειτουργικά παιδιά, σημαίνει ευτυχισμένα παιδιά!!!

Αιμιλία Π. Ρούβαλη
Λογοθεραπεύτρια
Μετεκπαιδευθείσα στην Αναπτυξιακή Ψυχοπαθολογία
του τμήματος Ιατρικής του Εθνικού Καποδοστριακού
Πανεπιστημίου Αθηνών
Παπαφλέσσα & Δραγατσανίου 21, Πύργος
(κυκλικός κόμβος Λάπατο) 6973781871