Τα Φιλαράκια: Σίγουρα έχουμε δει και τις 10 σεζόν πάνω από 10 φορές! Γιατί όμως, σε μια εποχή με αμέτρητες επιλογές και τόσες υπηρεσίες για streaming, επιλέγουμε να δούμε μια ταινία ή μια σειρά που έχουμε ξαναδεί;
Το να παρακολουθείτε μια ταινία ή μια τηλεοπτική σειρά που έχετε δει πολλές φορές είναι σαν να τρώτε μακαρόνια ή να απολαμβάνετε μια αγκαλιά. Παρηγορητικό. Αλλά γιατί;
Ακολουθούν ορισμένες πιθανές εξηγήσεις, σύμφωνα με την ψυχολόγο Danya Braunstein και την ειδική σε θέματα μέσων ενημέρωσης και πολιτιστικών σπουδών Siobhan Lyons.
Αγαπάμε τη νοσταλγία
Η νοσταλγία είναι συνήθως μια θετική εμπειρία, επειδή μας θυμίζει μια παλαιότερη εποχή της ζωής μας που αγαπάμε, λέει η κ. Braunstein. Όπως εξηγεί, συνήθως η νοσταλγία συνδέεται με σχέσεις ή αναμνήσεις που «ξυπνούν» την αίσθηση του τόπου και του χρόνου, με αποτέλεσμα να αναπολούμε στιγμές που ήμασταν πιο χαρούμενοι, πιο ανάλαφροι ή πιο κοντά με κάποιους ανθρώπους.
Τα media μπορούν να μας οδηγήσουν σε αυτό, καθώς μια ταινία μπορεί να μας πάει πίσω -σε μια εποχή που μας λείπει.
Η νοσταλγία μπορεί επίσης να ενισχύσει τη θετική διάθεση, την αυτοεκτίμηση, τα αισθήματα κοινωνικής σύνδεσης και την αντίληψη του νοήματος της ζωής, λέει η ψυχολόγος Clay Routledge. «Και μας θυμίζει τα νιάτα μας - κάτι που η κοινωνία και ο πολιτισμός δεν παραλείπουν ποτέ να μας λένε ότι είναι η καλύτερη περίοδος της ζωής», λέει η δρ Lyons.
«Συχνά θέλουμε να επιστρέψουμε στο πώς ήταν τα πράγματα, ακόμη και όταν το παρελθόν ήταν εξίσου ταραχώδες με το παρόν», λέει.
«Αλλά έτσι λειτουργεί η νοσταλγία. Έχει την αλλόκοτη ικανότητα να κάνει το παρελθόν να φαίνεται καλύτερο, ή τουλάχιστον να δίνει προτεραιότητα στα θετικά γεγονότα έναντι των αρνητικών».
Είναι ωραίο να θυμάσαι πώς ήταν κάποτε τα πράγματα
«Ως κάποιος που παρακολουθεί παλιά επεισόδια των X-Files και Twin Peaks ξανά και ξανά, μπορώ σίγουρα να καταλάβω την επιθυμία να αφεθεί κανείς σε παλιές ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές», λέει η δρ Lyons στο ABC News.
Η χρονική στιγμή είναι σημαντική, λέει.
«Έχουν περάσει 20 με 30 χρόνια από τότε που πρωτοπόρες σειρές όπως οι Simpsons, το Seinfeld και το Sopranos ήρθαν στις οθόνες μας. Έτσι, έχουμε πολλές αλλαγές γενεών που προκαλούν νοσταλγικά συναισθήματα για τα νιάτα μας, οι άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά σε ιστορίες και χαρακτήρες από τότε που ήταν νεότεροι και ίσως είχαν λιγότερες ευθύνες».
«Ο κόσμος βλέπει το Seinfeld και σκέφτεται: "Πώς κυκλοφορούσαμε ποτέ χωρίς κινητά τηλέφωνα;"».
Η επανάληψη είναι λιγότερο απαιτητική για το μυαλό μας
Το να ξέρεις τι θα συμβεί στη συνέχεια όταν βλέπεις μια ταινία για πρώτη φορά μπορεί να είναι σαν spoiler, αλλά για εκατοστή φορά; Απόλαυση!
«Η παρακολούθηση μιας γνώριμης ταινίας ή σειράς μπορεί να είναι πιο χαλαρωτική από ό,τι κάτι καινούργιο, εξηγεί η κ. Braunstein.
Προσθέτει ότι η παρακολούθηση κάτι ευχάριστου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος για την αποφόρτιση ή την απόσπαση της προσοχής από τις προκλήσεις της καθημερινής ζωής.
Η παρακολούθηση παλιού περιεχομένου είναι επίσης ένας τρόπος «απόδρασης», προσθέτει η δρ Lyons.
Θέλουμε να «αράξουμε» και να μάθουμε από τους χαρακτήρες
Η «παρακοινωνική αλληλεπίδραση» -ουσιαστικά μια μονόπλευρη σχέση που βιώνει ένα μέλος του κοινού με μια διασημότητα ή έναν χαρακτήρα- είναι επίσης μια άλλη εξήγηση για το γιατί αγαπάμε τις επαναλήψεις, λέει η κ. Braunstein.
«Συχνά αυτό συνεπάγεται ένα επίπεδο προσωπικής ταύτισης με τον χαρακτήρα και ο θεατής συνήθως βιώνει έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις βλέποντας τις προκλήσεις και τις επιτυχίες του χαρακτήρα και της φιγούρας των μέσων ενημέρωσης».
Ο θεατής μπορεί επίσης να μάθει κάτι για τον εαυτό του βιώνοντας εικονικά τα μαθήματα ζωής του χαρακτήρα ή της φιγούρας, λέει η ίδια.
Πολύ βαθύ για σένα; Υπάρχουν και κάποιοι πιο απλοί λόγοι
Είναι πιθανό να αγαπάτε πραγματικά αυτή τη συγκεκριμένη ταινία ή να μην ξέρετε τι να παρακολουθήσετε, οπότε σας είναι εύκολο να διαλέξετε κάτι που θα περάσετε σίγουρα καλά.
Άλλες φορές μπορεί να βλέπετε την ίδια σειρά για να φρεσκάρετε τη μνήμη σας για μια σεζόν που αναμένεται.Τέλος, πολύ πιο απλά, μπορεί οι σειρές ή οι ταινίες που βλέπετε ξανά και ξανά να είναι απλά καλύτερες.