Panettone: Το παραδοσιακό Ιταλικό γλυκό που έκλεψε τις καρδιές μας…

Το panettone, το «γλυκό ψωμί» των Ιταλών, είναι πλέον τόσο συνδεδεμένο με τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα, σχεδόν όσο οι δικοί μας παραδοσιακοί κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα.

Κάτι ανάμεσα σε κέικ και τσουρέκι, με το χαρακτηριστικό φουσκωτό του σχήμα και το μοναδικό, ντελικάτο άρωμα εσπεριδοειδών, έχει αποκτήσει φανατικούς οπαδούς παγκοσμίως και έχει κατακλύσει τα ράφια ζαχαροπλαστείων και super markets.

Γράφει η Θεώνη Ρωμαίου

Με την ιστορία του να ξεκινά κάπου στα βάθη της Ιταλικής Αναγέννησης στο Μιλάνο, διάφορα σενάρια έχουν διαδοθεί κατά καιρούς σχετικά με τη δημιουργία του panettone, με κυρίαρχο αυτό του αριστοκράτη Ουτζέτο και της ταπεινής καταγωγής Ανταλγκίσα, που ερωτεύτηκαν το 1494.

Ο πατέρας της Ανταλγκίσα, Τόνι, ήταν μάγειρας στην κουζίνα του Λουδοβίκου Sforza. Ο Ουτζέτο, αφού οι γονείς του δεν θα έδιναν ποτέ τη συγκατάθεσή τους γι’ αυτόν τον γάμο, εφηύρε ένα πεντανόστιμο γλυκό ψωμί, με αποξηραμένα φρούτα και φινετσάτο άρωμα, με σκοπό να βοηθήσει τον μέλλοντα πεθερό του να αναδειχθεί κοινωνικά, παρουσιάζοντάς το σαν δικό του.

Η συνταγή φυσικά έγινε ανάρπαστη, ο γάμος του Ουτζέτο και της Ανταλγκίσα ήταν πια αποδεκτός και η υπέροχη γαστρονομική δημιουργία πήρε το όνομά της από τον «δημιουργό» της Τόνι: «pan del Ton» δηλαδή το «ψωμί του Τόνι». Όσο για το επίθεμα –one στο τέλος της λέξης panettone, προσδιορίζει το μεγάλο μέγεθος του κέικ, που παραδοσιακά φτάνει τα 15 εκατοστά.

Είτε στην κλασική του έκδοση με αποξηραμένα φρούτα, είτε στις πιο «μοντέρνες» εκδοχές του με σταγόνες σοκολάτας και διάφορες κρέμες ζαχαροπλαστικής, αποτελεί μια από τις δημοφιλέστερες επιλογές για την περίοδο των Χριστουγέννων και κερδίζει επάξια μια θέση ανάμεσα στα πιο νόστιμα, φινετσάτα, διαχρονικά γλυκά, που κερδίζουν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο.

Οι περισσότεροι επιλέγουν να αγοράζουν έτοιμο το panettone, όχι γιατί είναι δύσκολο στην παρασκευή του, αλλά επειδή απαιτεί αρκετό χρόνο προετοιμασίας. 

Αν παρόλα αυτά θέλεις να το φτιάξεις με τα χεράκια σου, σου έχω την απόλυτη συνταγή για το πιο αφράτο, το πιο αρωματικό, το πιο αυθεντικά Ιταλικό panettone που έφαγες ποτέ… 

Θα χρειαστείς

1 φακελάκι ξηρή μαγιά ή 15 γρ. νωπή

150 ml νερό (χλιαρό)

120 γρ. αγελαδινό βούτυρο (λιωμένο) & επιπλέον για το άλειμμα

1 κ.γ. κοφτή αλάτι

100 γρ. ζάχαρη

2 αυγά (ολόκληρα) ελαφρώς χτυπημένα

4 κρόκοι αυγών ελαφρώς χτυπημένοι

700 γρ. αλεύρι σκληρό (ή για τσουρέκι)

100 γρ. σταφίδες αποξηραμένες

100 γρ. φρούτα γλασέ

Ξύσμα από 1 πορτοκάλι ακέρωτο

2 βανίλιες

50 ml μαύρο ρούμι ζεστό

1 ειδική φόρμα ψησίματος για panettone 

Εκτέλεση

Τοποθετούμε τα φρούτα γλασέ και τις σταφίδες στο ρούμι και τα αφήνουμε στην άκρη να ρουφήξουν το αλκοόλ.

Διαλύουμε τη μαγιά στο χλιαρό νερό.

Τοποθετούμε στον κάδο του μίξερ τη ζάχαρη, το βούτυρο, τα αυγά, τους κρόκους, το ξύσμα πορτοκαλιού και το αλάτι και χτυπάμε με το φτερό για 1-2 λεπτά μέχρι να ομογενοποιηθεί το μίγμα.

Προσθέτουμε στον κάδο την μαγιά, τις βανίλιες και ένα μέρος από το αλεύρι.

Όταν το μίγμα ξεκινήσει να σφίγγει αλλάζουμε στο μίξερ το φτερό με τον γάντζο για ζύμες.

Συνεχίζουμε το χτύπημα μέχρι η ζύμη μας να πάρει όλο το αλεύρι και να είναι μαλακή και μαστιχωτή.  

Αν η ζύμη μας χρειάζεται λίγο αλεύρι επιπλέον, προσθέτουμε σταδιακά το πολύ έως 100γρ. γιατί δεν θέλουμε να σφίξει.

Συνεχίζουμε προσθέτοντας τις σταφίδες και τα φρούτα γλασέ με το ρούμι και ζυμώνουμε για λίγο ακόμα για να μοιραστούν ομοιόμορφα.

Αλείφουμε ένα μπολ με λιωμένο βούτυρο και τοποθετούμε εκεί τη ζύμη μας να ξεκουραστεί για περίπου 2 ώρες ή και περισσότερο. Εξαρτάται από τη θερμοκρασία του δωματίου.

Σημείωση: Σκεπάζουμε το μπολ με μια καθαρή πετσέτα και φροντίζουμε να είναι σε ζεστό σημείο.

Αφού η ζύμη μας φουσκώσει και γίνει σχεδόν η διπλάσια, αλείφουμε με λιωμένο βούτυρο την ειδική φόρμα ψησίματος για panettone και την μεταφέρουμε εκεί.

Αλείφουμε την επιφάνειά της με λίγο λιωμένο βούτυρο και την αφήνουμε να ξεκουραστεί για δεύτερη φορά, αφού την σκεπάσουμε ξανά με πετσέτα και την τοποθετήσουμε σε ζεστό μέρος.  

Περιμένουμε πάλι για περίπου 2 ώρες και αφού διπλασιαστεί ξανά σε όγκο, χαράζουμε ελαφρά στην επιφάνεια της ζύμης έναν σταυρό και τοποθετούμε τη φόρμα στο φούρνο.

Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους  200°C για 8-10 λεπτά και μετά χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία στους 160°C και ψήνουμε για περίπου 1 ώρα ακόμη.

Αφού βγάλουμε το panettone από τον φούρνο το κρεμάμε παραδοσιακά ανάποδα μέχρι να κρυώσει εντελώς, για να διατηρήσει το σχήμα και το χαρακτηριστικό ύψος στο φούσκωμά του.

Προσοχή!! Δεν θέλουμε να ακουμπάει κάπου, πρέπει να κρέμεται.

Αφού κρυώσει εντελώς, τυλίγουμε καλά με διάφανη μεμβράνη μέχρι να το καταναλώσουμε. 

Σερβίρουμε σκέτο ή με ζάχαρη άχνη.

Καλή σας όρεξη!!

Κεντρική φωτογραφία: Freepik